និស្សិតមួយក្រុមនិងអ្នកឃ្លាំមើល បានចុះជួបពលរដ្ឋនៅជាប់ព្រំដែនជាថ្មីទៀត ដោយថាដើម្បីស្វែងរកការពិតពីការអះអាងថា វៀតណាមនៅតែបន្តលួចរំកិលព្រំដែន ធ្វើឲ្យកសិករខ្មែរខ្លះរស់នៅតំបន់នោះបាត់ដីកេរ្តិ៍ពីដូនតា បើទោះបីអ្នកស្រាវជ្រាវដ៏ល្បីឈ្មោះលោក កែម ឡី ត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់។
អ្នកសិស្សាស្រាវជ្រាវពីការអភិវឌ្ឍសង្គម លោក កែម ឡី ត្រូវបានបានខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់ នៅកណ្តាលរាជធានីភ្នំពេញ ជិតកន្លះឆ្នាំមកហើយ បន្ទាប់ពីលោកចុះជួបពលរដ្ឋតាមព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដែលលោក កែម ឡី ដាក់ឈ្មោះថា «យុទ្ធនាការ១០០រាត្រី»។
យុទ្ធនាការនោះ លោក កែម ឡី អះអាងថា ដើម្បីសិក្សាពីបញ្ហាព្រំដែនគោកនិងទឹក សិក្សាពីប្រជុំកោះខ្មែរទាំងជាង៦០ ទុកជាឯកសារសម្រាប់យុវជនជំនាន់ក្រោយ ដើម្បីទប់ទល់នឹងបរទេសឈ្លានពាន។
កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែមករា ម្សិលមិញ វីដេអូឃ្លីបមួយបង្ហាញថា និស្សិតមួយក្រុមនិងអ្នកស្រាវជ្រាវបានប៉ះទង្គិចគ្នា ដោយពាក្យសម្តីជាមួយកម្លាំងការពារព្រំដែនខ្មែរ ពេលពួកគេព្យាយាមនាំពលរដ្ឋមួយចំនួនទៅចង្អុលបង្ហាញដី ដែលអ្នកភូមិថា វៀតណាមបានបោះតម្រុយនិងហាមឃាត់មិនឲ្យពួកធ្វើស្រែលើដីដូនតាច្រើនឆ្នាំមកនេះ។
ដីដែលពលរដ្ឋអះអាងថា ត្រូវវៀតណាមរំលោភបំពានយកនោះ នៅភូមិធ្នងនិងភូមិថ្នា ក្នុងឃុំធ្នងថ្នា ស្រុករំដួល ខេត្តស្វាយរៀង ត្រង់បង្គោលលេខ ១៤៦ ១៤៧ និង១៤៨។
ពួកគេថា៖ «នេះជាស្រែខ្ញុំ កន្លែងហ្នឹងៗៗ ដែលមានទំនាស់គ្នាហ្នឹង។ វាចូលហ្នឹងប្រហែលជា៣០០ម៉ែត្រចេញពីបង្គោលចាស់មក ពីព្រំដែនចាស់មក។ ដីដែលខ្ញុំធ្វើស្រែហ្នឹង តាំងពីដូនពីតាមក និយាយរួមតាំងពី៧៩មកដល់ឆ្នំា១៩៨៦វាដេញម៉ង»។
បើតាមពលរដ្ឋអះអាងថា ពួកគេ១៤គ្រួសារ នឹងបាត់បង់ដីស្រែប្រមាណជា១០០ហិកតាជារៀងរហូត បើរដ្ឋាភិបាលមិនអន្តរាគមន៍ទាន់ពេលទៅភាគីវៀតណាមទេនោះ។
អ្នកស្រាវជ្រាវពីការអភិវឌ្ឍសង្គម លោក គឹម សុខ ដែលចុះឃ្លាំមើលករណីនេះបង្ហាញការខកចិត្តទៅនឹងការរាំង របស់អាជ្ញាធរខ្មែរនេះ។
លោកថា៖ «យើងឃើញច្បាស់ហើយ យួនចូលមកលើដីខ្មែរ មកឃាត់ខ្មែរ មិនឲ្យខ្មែរ ទៅមើលព្រំដែនខ្មែរ នៅលើដីខ្មែរ មិនឲ្យទៅមើលព្រំដែន មិនឲ្យទៅមើលខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន ហើយអាជ្ញាធរហ្នឹងសម្រួលឲ្យយួនហ្នឹងមកឃាត់យើងនៅលើដីយើងហ្នឹងទៅទៀត។ គេចូលដីយើង ឃាត់យើង នៅលើដីយើង អាហ្នឹងជាការបង្ហាញចរឹតពិតរបស់រដ្ឋាភិបាល តាមរយៈចរិតរបស់អាជ្ញាធរហ្នឹងហើយ គ្មានអីប្លែកទេ បើនិយាយឲ្យចំទៅគឺការពារគេ»។
លោក គឹម សុខ បញ្ជាក់ប្រាប់ VOD ពីបំណងដែលរូបលោកនិងក្រុមនិស្សិតដែលចុះទៅបែបនេះថា៖ «អារបៀបដែលគេធ្វើហ្នឹង បើយើងមិនចុះទៅ មិនបង្ហាញពីប្រតិកម្មដោយផ្ទាល់ទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋយើងនៅទូទាំងប្រទេសនិងនៅក្រៅប្រទេស ព្រមទាំងអន្តរជាតិឲ្យឃើញច្បាស់ថា វៀតណាមធ្វើអញ្ចឹងហើយ ចេះតែស្ងាត់ៗ អញ្ចឹងវៀតណាមយកតែម្តង អាហ្នឹងជាគោលបំណងធំ។ សំខាន់យើងកត់ទុក យើងធ្វើជារបាយការណ៍ទុក ដើម្បីថ្ងៃណាមួយគេត្រូវការឲ្យយើងធ្វើជាសាក្សីរឿងអស់ហ្នឹង យើងមានភស្តុតាងក្នុងដៃផ្ទាល់ដើម្បីចូលរួមធ្វើសាក្សី ចំនុចណាដែលយើងឃើញថាបាត់ជាក់ស្តែង បាត់ដោយរបៀបណា ពលរដ្ឋក្នុងចំនួនប៉ុណ្ណា ដែលចូលរួមតវ៉ា អាហ្នឹងវាមានផលប្រយោជន៍យូរអង្វែងសម្រាប់ប្រទេសជាតិ»។
និស្សិត ហុង សូនី ឲ្យដឹងប្រហាក់ប្រហែលដែរថា ការចុះធ្វើកម្មសិក្សាពេលនេះ ដើម្បីចង់ដឹងថា តើទឹកដីខ្មែរនៅជាប់ព្រំដែន មួយចំនួនពិតជាត្រូវបានរំលោភបំពានដោយប្រទេសវៀតណាម ដូចការអះអាង របស់ពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងដែរឬក៏យ៉ាងណា។
លោកចោទជាសំនួរថា ដោយសារកន្លងទៅមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងខ្លះដែលកម្មរឿងព្រំដែន ត្រូវបានចាប់ដាក់គុក ចំណែករដ្ឋាភិបាលវិញ បានអះអាងថាការបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយវៀតណាមនេះ កម្ពុជាមិនបានខាតបង់ទេ ។ លោកថាចុះកម្មសិក្សានេះដើម្បីស្វែងរកការពិតពីបូរណភាពទឹកដី ដើម្បីជម្រះមន្ទិលពីការអះអាងរបស់អ្នកនយោបាយ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរហ្នឹង គាត់គិតគូរឿងហ្នឹងទាំងអស់គ្នា ហើយចូលរួមក្នុងរឿងហ្នឹងសកម្ម កុំឲ្យតែរដ្ឋាភិបាលគាត់សម្រេចចិត្តហើយថាអីត្រូវៗ យើងអត់ទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវ ព្រោះបើយើងមើលលទ្ធផលព្រំដែនរបស់យើង មិនថាប្រើប្រាស់ផែនទីមួយណាទេ ព្រោះអីខ្ញុំមិនបានដឹងច្បាស់ពីបច្ចេកទេសអស់ហ្នឹង។ប៉ុន្តែបើយើងមើលជាក់ស្តែង គឺយើងខាតរហូត តាំងពីតំបន់ដាក់ដាំ តំបន់ព្រំដែន១៤៧-១៤៨ហ្នឹង និងតំបន់ផ្សេងៗទៀត គឺយើងឃើញថាបានបាត់បង់រហូត យើងខាតរហូតគឺយើងអត់ដែលចំណេញទេ ដូចជាយើងមើលជាក់ស្តែង មានកោះត្រល់ សមុទ្រ កោះអីជាដើម អញ្ចឹងហើយយើងគិតថា យើងត្រូវតែទៅសិក្សា ហើយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវតែចូលរួមឈឺឆ្អាលរឿងហ្នឹងទាំងអស់គ្នា ព្រោះវាជាជោគវាសនារបស់ប្រទេសជាតិនិងជាទឹកដីរបស់យើង»។
តំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងដែលសកម្មរឿងព្រំដែន ដូចជាលោក ហុង សុខហួរ និងលោក អ៊ុំ សំអាន ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលប្តឹង ហើយបច្ចុប្បន្នតំណាងរាស្ត្រទាំងពីររូបកំពុងជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារព្រៃសច្រើនខែមកហើយ។
VOD មិនអាចសុំប្រតិកម្មពីអ្នកស្រាវជ្រាវព្រំដែនរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក សុខ ទូច បានទេនៅថ្ងៃចន្ទនេះ។ ប៉ុន្តែកន្លែងទៅលោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់អះអាងថា ពលរដ្ឋខ្មែរនិងវៀតណាមរស់នៅជាក់ស្តែងជាប់ព្រំដែនបានលយចូលគ្នាទៅវិញទៅមក។ ប៉ុន្តែលោកថា វៀតណាមបានលយចូលកម្ពុជាច្រើនជាង ហើយថាវៀតណាមត្រូវរកដីប្រមាណជា២ពាន់ហិកតាសងកម្ពុជាវិញ ក្រោយបោះបង្កោលព្រំដែនរួច។
យ៉ាងណាក៏ដោយនិស្សិតនិងអ្នកស្រាវជ្រាវលោក គឹម សុខ អះអាងថា យុទ្ធនាការចុះជួបពលរដ្ឋនៅតាមព្រំដែននេះ នឹងនៅតែបន្តទៅមុខបើទោះបីមានការរំខាន ដោយថាដើម្បីចងក្រងជាឯកសារសម្រាប់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយទប់ទល់នឹងការរំលោភបំពានពីសំណាក់ប្រទេសជិតខាង៕
