រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា គ្រោងស៊ើបអង្កេត និងព្រមានរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិអតីតមន្ដ្រីបក្សប្រឆាំង ១១៨រូប ប្រសិនបើពួកគេបន្ដធ្វើសកម្មភាព ដែលរដ្ឋាភិបាលហៅថា ជា«ចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌» ទោះបីជាតុលាការរំលាយបក្សប្រឆាំងចោលហើយក៏ដោយ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលទទួលបានសំឡេងគាំទ្រពីពលរដ្ឋប្រហែល ៣លាននាក់ កាលពីបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ២០១៣នោះ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីកណ្ដាលខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៧ ហើយតុលាការបានហាមឃាត់សមាជិកអតីតបក្សប្រឆាំង ១១៨រូប មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំ។
ខណៈដែលមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា បន្តជាប់ក្នុងពន្ធនាគារក្រោមការចោទប្រកាន់ថា «ក្បត់ជាតិ» ចាប់តាំងពីការចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែកញ្ញាឆ្នាំមុននោះ មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនរបស់បក្សប្រឆាំងមួយនេះ បានចាកចេញ និងធ្វើសកម្មភាពតវ៉ា ឬតស៊ូមតិនៅឯក្រៅប្រទេស។
ទោះបីអតីតបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ ត្រូវបានរំលាយចោលហើយក្ដី អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានជូនដំណឹងពីការដាក់ទោសទណ្ឌបន្ថែម ប្រសិនបើអតីតមន្ដ្រីបក្សប្រឆាំង មិនព្រមប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិ ក្រោយពួកគេចុះចេញពីតំណែង។
ក្នុងរបាយការណ៍បូកសរុបលទ្ធផលប្រចាំខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ ដែលត្រូវបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ នគរបាលជាតិ បានដាក់ចេញនូវផែនការសម្រាប់ដើមខែមករា ឆ្នាំ២០១៨នេះ ដោយថា គ្រោងប្រមូលព័ត៌មានហិរញ្ញវត្ថុរបស់អតីតមន្ដ្រីបក្សប្រឆាំងទាំង ១១៨រូប ដើម្បីការពារសន្ដិសុខជាតិ។
ក្នុងរបាយការណ៍បញ្ជាក់ថា៖ «បន្ដប្រមូលផ្ដុំលើការងាររក្សាសន្ដិសុខជាតិ ដោយត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ប្រមែប្រមូលព័ត៌មាន ដើម្បីវិភាគ វាយតម្លៃកំណត់ប្រភពហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានគោលដៅអវិជ្ជមានចំពោះជាតិ និងរាជរដ្ឋាភិបាល សន្និដ្ឋានអំពីឧបាយកល និងវិធីសាស្ដ្រសកម្មភាពបន្ទោសរបស់និន្នាការអមិត្តនាពេលខាងមុខ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ឲ្យ VOD ដឹងនៅថ្ងៃនេះថា មន្ដ្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចនឹងត្រូវរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ ប្រសិនបើពួកគេបន្ដសកម្មភាពមួយដែលលោក សុភ័គ ហៅថា «ចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌»។ ប៉ុន្ដែ លោកថា ចំពោះអ្នកបានអនុវត្តតាមច្បាប់ត្រឹមត្រូវរួចហើយ គឺអាជ្ញាធរមិនមានចំណាត់ការនោះទេ។
លោកថា៖ «ក្នុងករណីអ្នកដែលមានសកម្មភាពប្រឆាំង បន្ដធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ អាហ្នឹងយើងអាចមាន ប៉ុន្ដែ ចំពោះអ្នកអនុវត្តតាមច្បាប់ តាមសាលដីការបស់តុលាការហើយ គាត់អនុវត្តតាម អាហ្នឹងគាត់មិនអីទេ។ ជារឿងធម្មតា អ្នកនៅក្រៅប្រទេស ដែលធ្វើសកម្មភាពអីហ្នឹង អាចប៉ះពាល់ហើយ»។
ថ្លែងនៅប្រទេសបារាំងកាលពីម្សិលមិញ មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ មានប្រសាសន៍ថា អតីតបក្សប្រឆាំងមួយនេះ មិនដែលមានបំណងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ ឬប្រព្រឹត្តអំពើ «ក្បត់ជាតិ» នោះទេ។ លោកថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចោទប្រកាន់នោះ គឺជាការភ័យខ្លាចបាត់បង់អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ។ នេះដោយយោងតាមវីដេអូឃ្លី ដែលបង្ហោះលើហ្វេសប៊ុករបស់លោក។
លោកថា៖ «គេមូលបង្កាច់ថា ក្បត់ជាតិ។ ពាក្យនេះ យើងធ្លាប់លឺគ្រប់ជំនាន់ ឲ្យតែមានការផ្លាស់ប្ដូរអ្នកដឹកនាំ ឲ្យតែមានការចង់រក្សាអំណាច ដើម្បីបក្ខពួក និងគ្រួសារ តែងតែលឺពាក្យក្បត់ជាតិ។ យើងជាខ្មែរ យើងមិនក្បត់ជាតិយើងទេ យើងមានសុឆន្ទៈពិតប្រាកដ គឺដើម្បីជាតិខ្មែរ»។
ប្រធានក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក ហង្ស វិទូ យល់ថា ចំណាត់ការជាបន្ដបន្ទាប់មកលើអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាការបង្កជម្លោះ សងសឹងគ្នាទៅវិញទៅមក និងមិនបម្រើផលប្រយោជន៍ជាតិទាំងមូលទេ។ លោកវិភាគថា ទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលបែបនេះ នឹងជួយបង្កើនសំឡេងទៅគូបដិបក្ខម្ខាងទៀត បើសិនជាអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចរស់ឡើងវិញ និងវិលមកចូលរួមការបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំនេះ។
លោកថា៖ «ដូច្នេះ ខ្ញុំយល់ឃើញថា ទង្វើបែបនេះ វាជារឿងមួយដែលបង្ករឿង ហើយមិនបានចំណេញអីដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិទេ។ ការធ្វើបែបនេះ មានតែធ្វើឲ្យសាធារណជន មើលឃើញថា ជាទង្វើហួសហេតុ ដែលខ្ញុំយល់ឃើញថា នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ប្រជាប្រិយភាពគណបក្សប្រជាជន ដែលធ្វើការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ។ បើសិនជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចផុសឡើងវិញ គឺនឹងធ្វើកៅអីរបស់គាត់ស្រកចុះទៅតាមហ្នឹង ព្រោះខ្ញុំយល់ឃើញថា ជាទង្វើមួយពិបាកទទួលយកណាស់»។
រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានទទួលរងការថ្កោលទោសជាបន្ដបន្ទាប់ពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ ដោយថា បានប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ បន្ទាប់ពីការរំលាយអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការបន្ដឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា និងការយាយីលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ។
សហគមន៍អន្ដរជាតិនាំមុខដោយសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្ម ទាំងផ្នែកការទូត និងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ដោយថា កម្ពុជាបានដើរចេញពីគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ និងផ្ទុយពីខ្លឹមសារនៃកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស៕