ម្ចាស់ពុះដីឡូតិ៍ និងឈ្នួញ បានលើកឡើងថា អតិថិជនដែលទិញដីក្នុងជាយរាជធានីភ្នំពេញនិងបណ្តាខេត្ត នៅប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ មានការថយចុះប្រហែល៥០ភាគរយ ដោយថាមកពីស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជាឡើងកម្តៅ ក្រោយពីរំលាយបក្សប្រឆំាង។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានតុលាការសម្រេចរំលាយចោល កាលពីថ្ងៃទី១៦ខែវិច្ឆិកា ក្រោយពីរំលាយ សហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសប្រទេសលោកសេរី បានថ្កោលទោសជាបន្តបន្ទាប់ ខណៈកាលពីថ្ងៃទី១២ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧នេះ សហគមន៍អឺរ៉ុប សម្រេចផ្តាច់ជំនួយដល់កម្ពុជាជាដើម។
ម្ចាស់លក់ដីឡូ នៅខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បានរៀបរាប់ប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា ក្រោយពីបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣មក ក្រុមហ៊ុនរបស់លោកលក់ដាច់ច្រើនជាបន្តបន្ទាប់។ ប៉ុន្តែលោកថា នៅប្រហែល ៦ ខែចុងក្រោយនេះ ហាក់មិនសូវមានអ្នកមកទិញច្រើនដូចសព្វដងនោះទេ ដោយថាទំនងជាស្ថាន ការណ៍ នយោបាយឡើងកម្តៅ ខណៈការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ជិតមកដល់។
លោកនិយាយថា «ទាក់ទងរឿងនយោបាយដែរ បើសិនជា ប្រទេសជាតិយើងវាមានបញ្ហា អ្នកទិញគេចេះតែខ្លាច ឥឡូវអត់សូវមានអ្នកចុះទិញទេដី កាលពីមុនចុះទិញមកសួរឡាន ម៉ូតូ ឲ្យតែថ្ងៃសៅរ៍ ថ្ងៃអាទិត្យចុះមកតែម្តង។ ស្ងាត់ជ្រាបហ្មងឥឡូវ»។
លោក ឈឹម ស៊ីនឿន ដែលអះអាងថា ជាឈ្មួញដើរនាំភ្ញៀវទិញដីនៅសង្កាត់ពន្សាំង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ បានលើកឡើងប្រហាក់ប្រហែលម្ចាស់ដីឡូតិ៍ដែរ ដោយលោកថា អ្នកដែលមកទិញដីឡូតិ៍ ទទឹង៥ និងបណ្តោយ២០ម៉ែត្រ តម្លៃ២៥០០ដុល្លារ ទៅ៣៥០០ដុល្លារ ភាគច្រើនជាកម្មករ និងអ្នករកស៊ីឯកជន។
លោក ស៊ីនឿន បានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះថៅកែរបស់លោកបានត្អូញត្អែរថា លក់មិនសូវដាច់ ខណៈអតិថិជនមិនសូវទិញច្រើនដូចសព្វដង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា «ឲ្យតែថាតំបន់មានរោងចក្រជុំវិញ មានផ្សារ [លក់] អស់ អត់យូរទេ ថ្ងៃអាទិត្យ ថ្ងៃសៅរ៍ ឡើងកក ម្នាក់ៗយកពីរឡូតិ៍ អ្នកមានគេយកកែងៗទៅ អ្នកខ្លះគេយកជិតផ្សារ…ឥឡូវទៅមើល ថ្ងៃមុន ថ្ងៃអាទិត្យអត់ដែរ មានតែ៣ ឬ៤នាក់ ឬ៥នាក់ ដូចថា ខ្ញុំដើរនាំគេទិញ ឥឡូវអត់សូវមានដែរ សូម្បីតែថៅកែដែលពុះឡូតិ៍ជាមួយខ្ញុំ គាត់ថាពិបាកណាស់»។
អ្នកសិក្សាគម្រោងទិញ-លក់ដី នៅតំបន់អរិយក្សត្រ ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្តាល លោក គង់ ប៊ុណ្ណា បានលើកឡើងថា គាត់និងអ្នក ទិញ-លក់ដី ភាគច្រើនជួបបញ្ហាប្រឈមក្នុងជីវភាពគ្រួសារ ខណៈស្ថានការនយោបាយឡើងកម្តៅ ធ្វើឲ្យអន្តរជាតិដាក់សម្ពាធផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមកលើកម្ពុជា។ ករណីលោកថា ការចាយវាយត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់។
លោកពន្យល់ដូចនេះថា «ឧប្បមាថា អ្នកដែលគាត់មានលទ្ធភាពច្រើន១ខែ គាត់ចាយ១ម៉ឺនដុល្លារ ពីមុន ដល់ពេលសេដ្ឋកិច្ចនយោបាយបែបហ្នឹង គាត់ប្រហែលជាកាត់បន្ថយការចំណាយរបស់គាត់ នៅសល់ប្រហែលជា ៥ពាន់ដុល្លារ ហើយអ្នកដែលមានលទ្ធភាពចាយ១ពាន់ដុល្លារ គាត់ប្រហែលជាចាយត្រឹមតែ៥រយដុល្លារទេ ទីមួយចំណូលគាត់ធ្លាក់ចុះ ហើយទីពីរគាត់ត្រូវប្រឹតព្រៀង មានន័យថា ការចាយវាយ ត្រូវសន្សំសំចៃ បើគាត់អត់មានផែនការចឹងទេ គឺនឹងជួបបញ្ហា ទំាងខ្ញុំទំាងគេដូចគ្នា»។
លោក គង់ ប៉ោ ដែលមកមើលដីឡូតិ៍ របស់លោកនៅខណ្ឌព្រែកព្នៅ បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មាននៅកន្លែងទិញ-លក់ដីថា គាត់និងមិត្តភ័ក្តិចង់ទិញម្នាក់១ឡូថែមទៀតដែរ ប៉ុន្តែលោកថា ចំាឲ្យស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជាថយកម្តៅវិញសិន។
ទីប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់របស់ក្រុមហ៊ុន Emerging Markets Consulting (EMC) លោក ង៉ែត ជូ ផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថា ដើម្បីកុំឲ្យគ្រួសារជួបហានិភ័យ លើការចំណាយថវិកាទិញ-លក់ដី លោកថា អ្នកទិញដី ត្រូវពិនិត្យចំណូល និងចំណាយប្រចំាខែឲ្យបានច្បាស់លាស់ ទើបទទួលបានផលវិជ្ជមាន។
យ៉ាងណាក៏ដោយអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មលោក សៀង ថៃ បានអះអាងប្រាប់VODថា ការពុះដីឡូតិ៍លក់ លោកមិនមានរបាយការណ៍ទេ ព្រោះមិនមែនជាសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មនោះទេ។ ករណីនេះ លោកបង្វែរសំនួរឲ្យទៅសួរក្រសួងដែនដីនគរូបនីយកម្មវិញ ប៉ុន្តែ VOD មិនព្យាយាមទាក់ទងទៅអ្នកនាំពាក្យក្រសួងដែនដី លោក ឡោ ដាវុធ និងលោក ឡៅ ទិព្វសីហា ដែរ តែមិនមានអ្នកទទួល។
ស្ទើររាល់អាណត្តិនៃការបោះឆ្នោតគឺបញ្ហាតម្លៃអចលនទ្រព្យតែជួបបញ្ហាជាប់គាំង ដោយសារពលរដ្ឋមានព្រួយបារម្ភខ្លាចអ្នកនយោបាយទាស់គ្នាហើយប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ ជាក់ស្តែងការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៣ គឺលុយនៅតាមធនាគារត្រូវពលរដ្ឋដកយ៉ាងច្រើន ហើយទំនិញមួយចំនួនដូចជា មី ស្រីងៀតជាដើមឡើងថ្លៃខ្ពស់ខុសធម្មតាច្រើនដង ចំណែកទីផ្សារអចលនទ្រព្យលក់មិនដាច់ទេ ក្នុងឡុងជាប់គាំនយោបាយជាង១ឆ្នាំ៕