ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើល រួមមានអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហជីប អះអាងប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា បើអន្តរជាតិឈប់ផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ពួកគេថា នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នានារបស់រដ្ឋាភិបាល។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពី លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងក្នុងពិធីជួបសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករ កាលពីម្សិលមិញ ជំរុញទៅអាមេរិកឲ្យកាត់ជំនួយទាំងអស់ ដោយថា ការកាត់ជំនួយនេះ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដែលស្ថិតនៅក្រោមការឧបត្ថម្ភពីអាមេរិក។
នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ បានបញ្ជាក់ថា អាមេរិក បានផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា មានពីរផ្នែក គឺមួយផ្នែក ផ្តល់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍អភិបាលកិច្ច ធនធានធម្មជាតិ សុខភាព កសិកម្ម កំចាត់មីន និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាជាដើម។
ករណីនេះ លោក សន ជ័យ យល់ថា បើអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប និងប្រទេសផ្សេងៗទៀត ឈប់ផ្តល់ជំនួយមកកម្ពុជា លោកថា នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ និងពលរដ្ឋក្រីក្រ។
លោកនិយាយថា «អ្នកដែលប៉ះពាល់មុនគេ គឺអ្នកដែលមានចំណូលទាប ក្រុមអ្នក ដែលរកមួយខែ ស៊ីមួយខែ សុទ្ធតែយើង អ្វីដែលយើងអាចព្យាករ ទុកបានថា យើងនិងជួបការលំបាកអ្វីខ្លះ បើសិនជាទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ រវាងកម្ពុជា និងអាមេរិក និងបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបមួយចំនួន ដែលជាប្រទេសផ្តល់ជំនួយធំមកកម្ពុជា គេហៅថា មានភាពល្អក់កករកាន់តែខ្លំាង ហើយវាអាចឈាន ទៅដល់ការផ្តាច់ជំនួយណាមួយនោះ»។
ចំណែក ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោន អាត់ ធន់ យល់ថា ការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅពេលនេះ លោកថា គ្រាន់តែចង់ឈ្នះ ដៃគូប្រកួតនយោបាយរបស់ខ្លួន។ លោកថា បើម្ចាស់ជំនួយឈប់ផ្តល់ឲ្យកម្ពុជា លោកថា គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ និងចរន្តសេដ្ឋកិច្ច ជៀសមិនផុតពីការប៉ះពាល់នោះទេ។
ករណីនេះ លោក អាត់ ធន់ បានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថា ដើម្បីកុំឲ្យកម្ពុជាជួបបញ្ហាប្រឈម លើគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ និងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច លុះត្រាតែអ្នកនយោបាយយកបញ្ហាជជែកគ្នា ឬមានការជួយអន្តរាគមន៍ពីអន្តរជាតិ ទើបនាំនាវាកម្ពុជា ឈានទៅរកផលវិជ្ជមាន និងរីកចំរើន។
លោកផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថា «ត្រូវបន្ថយកម្តៅនយោបាយ ហើយជជែកគ្នារកចំណុចរៀងខ្លួន ហើយខ្ញុំគិតថា វាជៀសមិនផុតទេ ការយកឥទ្ធិពលគ្នាទៅវិញទៅមក! ក្របខ័ណ្ឌមួល ដែលអាចនិយាយគ្នាបាន កម្រិតណា បើមិនអាចទៀត មានន័យថា ទាល់តែមានការជ្រុំជ្រែង អ្នកដែលមានឥទ្ធិពល ពីព្រោះការផ្សះផ្សារវិវាទ ការដោះស្រាយវិវាទ គឺវាមានច្រើននីតិវិធី ដោះស្រាយខ្លះ ដោះស្រាយដោយគូភាគី នៅពេល ដែលគូភាគីមិនអាចត្រូវគ្នាគេត្រូវរកអាជ្ញាកណ្តាល ហើយបើនៅមិនត្រូវគ្នាទៀតទាល់តែមានអ្នកកាត់ក្តី ហើយបើកាត់ក្តីមិនត្រូវគ្នាទៀតទាល់តែមានវិធានការ…គឺជានីតិវិធីដំណើរការដោះស្រាយវិវាទជាទូទៅទំាងនយោបាយ ទំាងការងារ»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ម្សិលមិញ ថា លោកមិនខ្លាចនឹងការគម្រាមដាក់ទណ្ឌកម្មលើការបញ្ជារទិញទំនិញពីកម្ពុជានោះទេ ដោយសារចំនួនអ្នកបញ្ជាទិញមានខ្ពស់ជាងឆ្នាំមុន ហើយលោកថា អ្នកដែលគម្រាមបិទបញ្ជាទិញនោះ នឹងប្រឈមមុខជាមួយវិស័យឯកជនរបស់ខ្លួន ដែលបានចុះកិច្ចសន្យាជាមួយកម្ពុជារួចហើយ។
ឯកសារចំនួន១៥ទំព័រស្ដីពីថវិការបស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ដែលត្រូវបានចេញផ្សាយដោយគេហទំព័រ «គោលនយោបាយការបរទេស» កាលពីថ្ងៃទី២៤មេសាឆ្នាំ២០១៧ បង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ គ្រោងកាត់ផ្ដាច់ជំនួយធំៗចំនួន២ ដែលតែងផ្ដល់ឲ្យកម្ពុជា គឺផ្ដាច់ «ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍» ដល់កម្រិតសូន្យនៅឆ្នាំ២០១៨ ដែលធ្លាក់ចុះពីចំនួន ៣៤,៥លានដុល្លារនៃកម្រិតចំណាយពិតប្រាកដ នៅឆ្នាំ២០១៦។ ចំណែក «មូលនិធិគាំទ្រសេដ្ឋកិច្ច» ក៏ត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ពីកម្ពុជាមួយរយភាគរយផងដែរ គឺធ្លាក់ចុះពី៨លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០១៦។ បើតាមឯកសារដដែលនោះ ចំពោះ «កម្មវិធីសុខភាពពិភពលោក» ដែលគាំទ្រដោយក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ក៏ត្រូវបានកាត់បន្ថយ១៨,៣ភាគរយ ខណៈជំនួយគាំទ្រដោយ USAID ក៏ត្រូវបានកាត់បន្ថយ ៣៧,៤ភាគរយ តាំងពីឆ្នាំ២០១៦។
ចក្រភពអង់គ្លេស សហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម បានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចលើប្រទេសកម្ពុជា បន្ទាប់ពីមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែកញ្ញា ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីរដ្ឋាភិបាលថា «ក្បត់ជាតិ» ហើយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា។
បណ្ដាប្រទេសអឺរ៉ុបទាំងនោះ បានលើកឡើងថា កម្ពុជាកំពុងឃ្លាតឆ្ងាយពីគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបានរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ប៉ុន្តែប្រទេសមហាអំណាចចិន បានគាំទ្រជំហររបស់កម្ពុជា ដោយថា ដើម្បីរក្សាសន្តិភាព និងស្ថេរភាពជាតិ៕
