ប្រធានរដ្ឋសភាបានសម្រេចច្រានចោលសំណើរបស់តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង ដោយពុំអនុញ្ញាតឲ្យរដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងមហាផ្ទៃចូលឆ្លើយបំភ្លឺជុំវិញករណីឃាតកម្ម លោក កែម ឡី។
នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោក ហេង សំរិន បានបដិសេធសំណើរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង ប្រធានគណៈកម្មការទី១នៃរដ្ឋសភា ដោយជំទាស់មិនឲ្យលោក ស ខេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ ចូលឆ្លើយបំភ្លឺពាក់ព័ន្ធនឹងឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី ក្រោមហេតុផលថា សំណុំរឿងនេះបានធ្លាក់ទៅក្នុងសមត្ថកិច្ចតុលាការហើយ។
លោក ហេង សំរិន លើកឡើងថា៖ «ទាំងរដ្ឋសភានិងទាំងរាជរដ្ឋាភិបាល សុទ្ធតែពុំមានសិទ្ធិអ្វីជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងកិច្ចការរបស់តុលាការឡើយ»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក អេង ឆៃអ៊ាង ជាម្ចាស់សំណើមកពីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ បានសម្តែងការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះការច្រាលចោលនេះ ដោយលោកថាការសម្រេចនេះ គឺមិនមានចែងក្នុងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរដ្ឋសភានិងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះទេ។
អ្នកវិភាគបានផ្តល់ជម្រើស៣ដែលអាចជំរុញឲ្យមានយុត្តិធម៌ដល់លោក កែម ឡី គឺការបន្តតស៊ូមតិដោយសន្តិវិធីរបស់មហាជន។ ការជំរុញឲ្យតំណាងរាស្ត្រដែលមានអាសនៈក្នុងសភាបន្តកោះហៅមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធទៅសួរដេញដោលក្នុងសភា រកឲ្យឃើញពីមូលហេតុពិតប្រាកដនៃឃាតកម្មនោះ និងការស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីសហគមន៍អន្តរជាតិដែលជាដៃគូ។
ប៉ុន្តែនៅពេលដែលរដ្ឋសភាទាត់ចោលសំណើកោះហៅរដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃឲ្យបំភ្លឺរឿងនេះ អ្នកវិភាគយល់ថានេះជាសញ្ញាណរីកធំនៃវប្បធម៌និទណ្ឌភាពនៅកម្ពុជា។
អ្នកឃ្លាំមើលពីការអភិវឌ្ឍសង្គមនិងនយោបាយ លោក កឹម សុខ ធ្លាប់លើកឡើងថា ការយឺតយ៉ាវស្វែងរកអ្នកពាក់ព័ន្ធមកផ្តន្ទាទោសនេះ លោកវិភាគថាអាចមកពីរដ្ឋាភិបាលគ្មានឆន្ទៈពិតលើកស្ទួយសេរីភាពបញ្ចេញមតិតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកថា៖ «ភាពស្ងាត់ស្ងៀមនេះ វាហាក់ដូចជាបង្ហាញពីបំណងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការព្យាយាមសម្លាប់សេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងមូលដែលហានបញ្ចេញមតិដូចលោកបណ្ឌិត កែម ឡី អញ្ចឹង។ ចំនុចទី២ ការសម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី នេះវានៅតែងងឹតឈឹង ហក់ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្មនៃការគំរាមកម្ពុជាទាំងមូល ក្រោមល្បិចកលនៃការរាំងខ្ទប់នៃចរន្តរបស់ពលរដ្ឋ ដែលចប់បង្ហាញសេរីភាព ហើយមិនបម្រើឲ្យពលរដ្ឋ តែវាហាក់ដូចជាទៅបម្រើឲ្យគន្លឺះនៃក្រុមអ្នកនយោបាយបរទេស ដែលគេចង់ឃើញឲ្យកម្ពុជាបែកបាក់និងបាក់ស្បាត នៅក្នុងការបញ្ចេញមតិយោបល់និងការលើកកម្ពស់នៃសេរីភាព ដើម្បីឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរប្រទេសជាតិទៅវិញ»។
កន្លែងបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី នោះស្ថិតនៅក្នុងហាងស្តាម៉ាតមួយ ជាប់ស្តុបបូកគោ ដែលបំពាក់ទៅដោយកាមេរ៉ាសុត្ថិភាពស្អេកស្កះ។
ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ ការបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី មានរយពេលជាង៥ខែមកហើយ ដែលជនដៃដល់និងអ្នកនៅពីក្រោយឃាតកម្មនេះ មិនត្រូវបានចាប់ខ្លួនទេ ក្រៅតែពីជនសង្ស័យម្នាក់ឈ្មោះ «ជួប សម្លាប់» ដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន។
បណ្ឌិត ចាន់ វិបុល អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ឯករាជ្យ មានប្រសាសន៍ថា កាតព្វកិច្ចរបស់រដ្ឋសភាគឺត្រូវតែសួរនាំមន្ត្រីពាកព័ន្ធដែលកំពុងធ្វើការងារស៊ើបអង្កេតស្វែងរកយុត្តិធម៌ ហើយថាការស្នើសុំឲ្យរដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងមហាផ្ទៃចូលឆ្លើយបំភ្លឺជុំវិញករណីឃាតកម្ម លោក កែម ឡី លោកថាជារឿងត្រឹមត្រូវ។ លោកយល់ថាការបដិសេធមិនឲ្យចូលឆ្លើយដោយហេតុផលថា សំណុំរឿងនេះបានធ្លាក់ទៅក្នុងសមត្ថកិច្ចតុលាការនោះ គឺធ្វើតាមខ្សែញាក់របស់បក្សកាន់អំណាច។ លោកបន្តថា៖ «ទទួលស្គាល់ថាទៅដល់ដៃតុលាការ ប៉ុន្តែមិនទាក់ទងនឹងតុលាការទេព្រោះជាការស្នើសុំទៅក្រសួងមហាផ្ទៃបង្ហាញអ្វីដែលបានធ្វើកន្លងមក។ សភាមិនមានសិទ្ធិអំណាចទៅលើយុត្តាធិការរបស់តុលាការទេ។ នៅពេលនេះគឺស្នើសុំអ្នកដែលបានធ្វើការងារហ្នឹងមកបំភ្លឺសភាឲ្យមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ ហើយដើម្បីឲ្យសាធារណជនយល់ថាដល់ណាហើយ។ រដ្ឋសភាដែលតំណាងឲ្យគណបក្សប្រជាជនគួរតែបង្ហាញឆន្ទៈហ្នឹងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋឃើញថាខ្លួនបានយកចិត្តទុកដាក់ស្វែងរកការពិត នេះជារឿងល្អ»។
បណ្ឌិត ចាន់ វិបុល បន្តថាការបដិសេធនេះ គឺត្រូវរងការចោទជាសំណួរច្រើនពីសាធារណជនថា ហេតុអ្វីបានជាប្រធានរដ្ឋសភាដែលតំណាងឲ្យគណបក្សកាន់អំណាចបដិសេធដំណើរស្វែងរកការពិតទៅវិញ?
លោក សូ ចន្ថា សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយចាប់អារម្មណ៍ដែរថា មកទល់ពេលនេះដំណើរការតុលាការហាក់ដូចជាស្ងប់ស្ងាត់ ហើយរឿងនេះសាធារណមតិតែងតែលើកសំណួរឡើងថា អ្វីដែលជាដំណោះស្រាយ? អ្វីដែលជាការស៊ើបអង្កេតរបស់រដ្ឋាភិបាល? លោកបន្តថា ថ្មីៗនេះក្រសួងមហាផ្ទៃហាក់ដូចជាមានមន្ទិលសង្ស័យថា ជួប សម្លាប់ មិនមែនជាឈ្មោះពិតទេ នេះហើយដែលធ្វើឲ្យសាធារណជនកាន់តែចង់ដឹង។ លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំគិតថា គ្មានហេតុផលណាមួយដែលត្រូវបដិសេធមិនបញ្ជូនលិខិតគណកម្មការទៅរដ្ឋាភិបាលនោះទេ តួនាទីរបស់សមាជិករដ្ឋាភិបាល គណៈរដ្ឋមន្ត្រី ត្រូវទទួលខុសត្រូវនៅចំពោះមុខសភា អញ្ចឹងរាល់ការចង់ដឹង ការចង់ឮ ការឆ្លើយបំភ្លឺលើបញ្ហាអ្វីមួយត្រូវតែចូលមកមកឆ្លើយបំភ្លឺចំពោះមុខសភា»។ លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើមិនមានការឆ្លើយបំភ្លឺ មានន័យថា វាជាការដែលមិនអនុវត្តតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងរបបសភានិយម ដោយថាការសម្រេចចិត្តរបស់ប្រធានរដ្ឋសភាពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយច្រើនជាងការអនុវត្តច្បាប់។
ខណៈការរកយុត្តិធម៌មានការយឺតយ៉ាវ ពលរដ្ឋមួយចំនួនបានសំដែងការអស់ជំនឿលើរដ្ឋាភិបាលដោយថា ក្រោយពីការបាញ់សម្លាប់ជិតកន្លះឆ្នាំមកហើយ អ្នកបញ្ជានិងអ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងឃាតកម្មនេះនៅមិនបានវែកមុខនៅឡើយ។
អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ករណីឃាតកម្មលោក កែម ឡី គឺជាវិញ្ញាសារដ៏លំបាកមួយដែលគណបក្សអំណាចត្រូវដោះស្រាយដើម្បីទាក់ទាញការគាំទ្រ ស្របពេលការបោះឆ្នោតជិតមកដល់៕
