រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអះអាងថា ទំហំនៃការនាំចេញផលិតផលកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារបរទេសនៅឆ្នាំនេះ បានកើនឡើងជាង ១៩ភាគរយ បើធៀបនឹងឆ្នាំកន្លងមក ប៉ុន្តែ សង្គមស៊ីវិលជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យប្រកាន់ជំហរទន់ភ្លន់ជាមួយអឺរ៉ុប និងអាមេរិកដែលជាទីផ្សារធំសម្រាប់ទំនិញកម្ពុជា។
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបាននិយាយនៅក្នុងរបាយការណ៍កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះថា ទំហំនៃការនាំចេញទំនិញកម្ពុជាទៅទីផ្សារបរទេសតាមប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម បានកើនឡើងពីតម្លៃជាង ៨ពាន់ ១៧លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០១៦ ទៅដល់ចំនួនជាង ៩ពាន់ ៥៥៩លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០១៧នេះ ជាមួយសន្ទុះកំណើន ១៩.២២ភាគរយ។
ទោះជាយ៉ាងណា របាយការណ៍មិនបានបញ្ជាក់ថា ទំនិញនាំចេញផ្នែកអនុគ្រោះពន្ធរបស់កម្ពុជានៅឆ្នាំនេះ នាំចេញទៅលក់នៅទីផ្សារអឺរ៉ុប មានចំនួនប៉ុន្មាន និងទៅអាមេរិកប៉ុន្មានទេ។
វីអូឌីបានស្វែងរកការពន្យល់បន្ថែមពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក សៀង ថៃ ប៉ុន្តែ ទូរសព្ទរបស់លោកគ្មានអ្នកទទួល។
ប៉ុន្តែរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ កាលពីដើមខែធ្នូនេះ បានផ្ញើរបាយការណ៍មួយទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រាប់ពីទំហំពាណិជ្ចកម្មដែលកម្ពុជានាំទៅលក់នៅទីផ្សារអឺរ៉ុប និងអាមេរិក អំឡុងឆ្នាំ២០១៦។
របាយការណ៍របស់រដ្ឋមន្ត្រី បញ្ជាក់ថា នៅឆ្នាំ២០១៦ ទំនិញកម្ពុជាតម្លៃ ៦ពាន់ ២៥៩លានដុល្លារ ត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប និង ២ពាន់ ៩១៦លានដុល្លារទៀត នាំចូលទៅទីផ្សារអាមេរិក។
របាយការណ៍នោះ ឲ្យដឹងថា ទំនិញកម្ពុជាដែលចូលទៅអាមេរិក ត្រូវបង់ពន្ធតម្លៃជាង ៣០០លានដុល្លារ លើកលែងតែទំនិញសម្រាប់ការធ្វើដំណើរដែលត្រូវបានអាមេរិកលើកលែងពន្ធ។ សម្រាប់ទំនិញនាំចូលទីផ្សារអឺរ៉ុបវិញ កម្ពុជាបានទទួលភាពអនុគ្រោះពន្ធគយទាំងស្រុង ធ្វើឲ្យកម្ពុជាពុំចាំបាច់បង់ពន្ធទំហំ ៦៧៦លានដុល្លារ។
រដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះ ឲ្យដឹងដែរថា ទំនិញនាំចេញពីកម្ពុជាចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប ត្រូវបានផលិតឡើងដោយកម្មករប្រហែល ៤០ម៉ឺននាក់ ខណៈដែលកម្ពុជាទទួលបានភាពអនុគ្រោះពន្ធក្រោមប្រព័ន្ធ «អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ»។
របាយការណ៍រដ្ឋមន្ត្រី ប៉ាន សូរស័ក្តិ បង្ហាញថា អាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ជាទីផ្សារដ៏ធំបំផុតសម្រាប់ទំនិញកម្ពុជា ដែលភាគច្រើនជាផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង។
ប៉ុន្តែសហភាពអឺរ៉ុប បានគំរាមពីលទ្ធភាពព្យួរការអនុគ្រោះពន្ធដល់កម្ពុជា ដោយថា បើរដ្ឋាភិបាលមិនធ្វើឲ្យស្ថានការនយោបាយវិលទៅរកស្ថានភាពដើមវិញ មិនដោះលែងលោក កឹម សុខា និងបើកឱកាសឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបានរំលាយទៅហើយនោះ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ដោយគ្មានការគំរាមកំហែងទេនោះ។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស លោក មឿន តុលា និយាយថា ដោយសារតែដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានៅពឹងផ្អែកលើទីផ្សារអាមេរិក និងអឺរ៉ុបបែបនេះ លោកជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលគួរភាពទន់ភ្លន់ជាមួយប្រទេសលោកសេរី ដែលលោកថា ដើម្បីរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចផង និងរក្សាទីផ្សារការងាររបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាផងដែរ។
លោកថា៖ «បើសិនជាមេដឹកនាំយើងគិតពីប្រយោជន៍ជាតិ លោកគួតែពិចារណាកុំឲ្យមានគ្រោះឬផលអវិជ្ជមានធ្ងន់ធ្ងទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ពិសេសវិស័យនេះគឺយើងស្រូបយកកម្លាំងពលកម្មដល់ទៅជាង១លាននាក់។អញ្ចឹងជារឿងមួយដែលយើងព្រួយបារម្ភប្រសិនបើមានការដេកដួលវាអាចធ្វើឲ្យមនុស្ស១លាននាក់បាត់បង់ការងារ»។
ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះដែរ នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង និយាយថា បើអ្នកនយោបាយកម្ពុជាប្រកាន់ជំហរមិនសម្របសម្រួលជាមួយប្រទេសលោកសេរីដែលជំរុញឲ្យដើរលើគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ ហើយបណ្តោយឲ្យរបូតការអនុគ្រោះពន្ធ លោកថា រដ្ឋាភិបាលនឹងជួបបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ហើយបរាជ័យលើយន្តការលុបបំបាត់ភាពក្រីក្រនៅកម្ពុជា។
លោកថា៖ «ការណាមានការអនុគ្រោះពន្ធ វាជួយឲ្យកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងហ្នឹង វាកើនឡើងលឿន ដើម្បីឲ្យដើរទាន់បណ្តាប្រទេសផ្សេងៗ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន និងអាស៊ី ឬក៏នៅក្នុងពិភពលោកផ្សេងៗទៀត។ អញ្ចឹង ខ្ញុំថា រឿងដែលសំខាន់ហ្នឹង គឺថាយើងមិនអាចឈរនៅលើប៉ូលចិន ឬក៏ប៉ូលរ៉ុស្ស៊ី ដើម្បីបង្កើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ចហ្នឹងឲ្យមានល្បឿនលឿន ឬក៏ឲ្យយើងអាចឆ្លងផុតប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបបានក្នុងពេលមួយដែលរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់នោះទេ ប្រសិនបើយើងធ្វើឲ្យបាត់បង់ប៉ូលអឺរ៉ុប និងប៉ូលអាមេរិកនោះ»។
តាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បើសហភាពអឺរ៉ុបព្យួរកាអនុគ្រោះពន្ធមែន កម្ពុជានឹងត្រូវជាប់កាតព្វកិច្ចពន្ធគយដល់ទៅជិត ៧០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ សម្រាប់ទំនិញកម្ពុជានាំចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប៕
