នៅក្នុងផ្នែក១ នៃអត្ថបទ «កម្ពុជានៅចំពោះមុខកំណើនឥទ្ធិពលមហាយក្សចិន» នោះ កំណើននៃជនជាតិចិនចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានជួយជំរុញដល់ការរីកលូតលាស់បន្ថែមទៀតនៃវិស័យទេសចរណ៍ និងចូលរួមចំណែកក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនេះ។ នៅក្នុងផ្នែក ២ នេះ យើងនឹងពិនិត្យមើលទៅលើចំណុចអវិជ្ជមាននៃលំហូរជនជាតិចិនមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរយៈពេលពីរបីឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
បើតាមរបាយការណ៍ក្រសួងទេសចរណ៍ ជនជាតិចិនបាននាំមុខគេនៅលើតារាងនៃតួលេខភ្ញៀវទេសចរបរទេសចូលមកកាន់កម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០១៧មកនេះ ដោយមានចំនួនដល់ទៅ ១លាន ២សែននាក់។ តួលេខនេះបង្ហាញថា ភ្ញៀវទេសចរចិន បានវ៉ាដាច់ភ្ញៀវទេសចរវៀតណាម ដែលធ្លាប់តែឈរនៅលើកំពូលតារាងអស់រយៈជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ខណៈដែលឆ្នាំកន្លងមកនេះ ភ្ញៀវទេសចរវៀតណាមចូលមកកម្ពុជា មានចំនួនត្រឹមតែជាង ៨៣ម៉ឺននាក់ប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងចំណោមតួលេខភ្ញៀវទេសចរបរទេសសរុបជាង ៥លាន ៦សែននាក់។
បើមើលពីជ្រុងម្ខាង កំណើនចំនួនភ្ញៀវទេសចរចិនចូលមកកម្ពុជា បង្ហាញពីសញ្ញាវិជ្ជមានមួយផ្នែកដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្ដី ប៉ុន្តែ នៅឯជ្រុងម្ខាងទៀត ការមកដល់នៃជនជាតិចិន បានបង្ហាញនូវសញ្ញាអវិជ្ជមានដល់សន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ និងក្ដីបារម្ភផងដែរ។
ឧក្រិដ្ឋកម្មតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាទូរគមនាគមន៍ ដែលបង្កឡើងដោយក្រុមជនជាតិចិន ក្រោយពីពួកគេចូលមកស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជាអ្វីដែលត្រូវបានចុះផ្សាយជារឿយដោយប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិ។ កាលពីពាក់កណ្ដាលខែសីហាឆ្នាំមុន ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters បានរាយការណ៍ថា ជនជាតិចិន និងតៃវ៉ាន់សរុបទៅជិត ៤០០នាក់ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាចាប់ខ្លួន ក្រោមការចោទថា បានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ដើម្បីបោកប្រាស់ និងចាប់ជំរិតមនុស្សនៅឯប្រទេសចិន ដែលនេះត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាការបង្ក្រាបដ៏ធំបំផុតទៅលើបទល្មើសបែបនេះ។
បើសរុបមក ជនជាតិចិនមិនតិចជាង ៦០០នាក់ទេ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងអ្វីដែលសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាហៅថា ឧក្រិដ្ឋកម្មតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាគមនាគមន៍។ មន្ត្រីនគរបាលកម្ពុជា ទទួលបន្ទុកផ្នែកអន្តោប្រវេសន៍ ត្រូវបានដកស្រង់សម្ដីដោយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិមួយនេះ ដែលបានឲ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមក្រុមជនជាតិចិនទាំងនោះ ខ្លះត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅរាជធានីភ្នំពេញ ខ្លះទៀតត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅខេត្តសៀមរាប និងជាពិសេសបណ្ដាខេត្តជាប់ឆ្នេរសមុទ្រ។
ក្រៅពីក្រុមជនជាតិចិនចូលមកប្រទេសកម្ពុជា ហើយប្រព្រឹត្តបទល្មើសនោះ ក៏មានក្រុមជនជាតិមួយក្រុមផ្សេងទៀត ដែលចូលមកក្នុងប្រទេសមួយនេះ ក្នុងឋានៈជាកម្មករ វិស្វករ និងអ្នកបច្ចេកទេសផ្នែកសាងសង់ផងដែរ។ ក្រុមទីពីរនេះ បានហូរចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជាមួយនឹងកំណើននៃការវិនិយោគចិននៅក្នុងឧស្សាហកម្មសំណង់ និងអចលនទ្រព្យកម្ពុជា។ ក្រោយពីត្រូវបានឃាត់ខ្លួន ក្រុមជនជាតិចិនប្រភេទនេះ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចកម្ពុជារកឃើញថា ធ្វើការងារដោយខុសច្បាប់ ខណៈដែលខាងសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា ក្រុមជនជាតិចិនទាំងនេះ បានដណ្ដើមទីផ្សារការងាររបស់ពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុក និងជំរុញឲ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាធ្វើចំណាកស្រុកទៅក្រៅប្រទេស។
ទំនាក់ទំនងដ៏ល្អូកល្អិនកម្ពុជា-ចិន និងគោលនយោបាយ «ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ ផ្លូវមួយ» ដែលជាយុទ្ធសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយមហិច្ឆតារបស់ចិននោះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាកត្តាជួយជំរុញកំណើនដ៏គំហុកនៃការវិនិយោគរបស់ចិន ទៅលើវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជា ។ របាយការណ៍របស់ក្រសួងរៀបចំដែនដី បានឲ្យដឹងថា តម្លៃនៃគម្រោងសាងសង់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានកើនឡើងជាង ២២ភាគរយ រហូតមានតម្លៃដល់ទៅ ៦ពាន់ ៤០០លានដុល្លារ កាលពីឆ្នាំ២០១៧កន្លងមកនេះ។ បើតាមអង្គការទិន្នន័យកម្ពុជា ទំហំនៃការវិនិយោគពីប្រទេសចិន បានកាន់កាប់ចំណែកធំបំផុតរហូតដល់ទៅ ៧០ភាគរយនៃតម្លៃគម្រោងសាងសង់ទាំងមូល។
នៅឯខេត្តព្រះសីហនុជាប់នឹងឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាតនោះ វិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ ក៏ត្រូវបានមើលឃើញហក់ឡើងស្អេកស្កះផងដែរ ចំពេលដែលជនជាតិចិនបានហូរចូលយ៉ាងគំហុកទៅកាន់ខេត្តមួយនេះ។ ចំនួនភ្ញៀវទេសចរចិនទៅលេងកម្សាន្តនៅខេត្តព្រះសីហនុ បានកើនឡើងទ្វេដងដល់ទៅ ១២ម៉ឺននាក់ កាលពីឆ្នាំ២០១៧កន្លងមកនេះ ខណៈដែលខេត្តនេះមានប្រជាជនសរុបត្រឹមតែ ៩ម៉ឺននាក់ប៉ុណ្ណោះ។ ជាមួយលំហូរនៃជនជាតិចិនដ៏គំហុកបែបនេះ សារព័ត៌មាន Reuters ចុះផ្សាយថា ក្រុងព្រះសីហនុ ត្រូវបានប្រៀបប្រដូចទៅនឹងទីក្រុងម៉ាកាវទី២របស់ចិន ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលល្បែងកម្សាន្តពិភពលោក ខណៈដែលសំណង់សណ្ឋាគារ កាស៊ីណូ និងអគារស្នាក់នៅជាច្រើន កំពុងស្ថិតក្រោមការសាងសង់យ៉ាងព្រោងព្រាតនៅទីក្រុងព្រះសីហនុ។
ថ្វីបើមើលពីម្ខាង វជាសញ្ញាល្អសម្រាប់វិស័យអចលនទ្រព្យ ប៉ុន្តែ មើលជ្រុងម្ខាងទៀត វត្តមានជនជាតិចិនដ៏ច្រើននេះ បានបង្កឲ្យមានក្ដីបារម្ភសម្រាប់ពលរដ្ឋអ្នកស្រុកទៅវិញ។ អ្វីដែលពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុកព្រួយបារម្ភនោះ វាបានកើតឡើងរួចទៅហើយ បន្ទាប់ពីអំពើហិង្សាបង្កឡើងដោយជនជាតិចិនទៅលើជនជាតិចិនគ្នាឯង ឬទៅលើពលរដ្ឋខ្មែរនោះ ត្រូវបានចុះផ្សាយជារឿយៗ។
បញ្ហានេះ សូម្បីតែអភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក យន្ត មីន ក៏បានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍របស់លោក ផ្ញើទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃកាលពីខែមករាកន្លងមកនេះផងដែរ។ លោកបានរាយការណ៍ពីផលប៉ះពាល់ជាច្រើនកើតចេញពីកំណើនភ្ញៀវទេសចរចិន និងបរទេសនៅក្នុងខេត្តនេះ ដូចជា ក្រុមម៉ាហ្វីយ៉ាចិនសម្ងំលាក់ខ្លួនប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្ម ការបង្កសំឡេងរំខានដល់ពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុក និងអំពើហិង្សាតាមទីសាធារណៈជាដើម៕
(សូមរង់ចាំតាមដានភាគបន្ត)