ស្ថានការណ៍នយោបាយបច្ចុប្បន្ន បានជំរុញឲ្យសភាអឺរ៉ុប ចេញសេចក្ដីសម្រេច បើកផ្លូវឲ្យសើរើការផ្ដល់ភាពអនុគ្រោះផ្នែកពន្ធគយសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។
សេចក្តីសម្រេចនេះ ហាក់ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការដែលកម្ពុជានៅតែរក្សាជំហរ មិនទទួលយកមតិរិះគន់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលចង់ឲ្យបើកលំហូរប្រជាធិបតេយ្យ និងចង់ឲ្យមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ ដោយគ្មានការគំរាមកំហែង។
វិធានការថ្មី របស់សហគមន៍អន្តរជាតិនេះ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយដាក់ការព្រួយបារម្ភថា អាចនឹងប៉ះពាល់ដល់វិស័យកាត់ដេរដែលមានកម្មករ និងពលរដ្ឋក្រីក្ររាប់លាននាក់ទទួលផល បើស្ថានការណ៍នយោបាយ នៅតែមិនវិលទៅរកស្ថានភាពដើមនោះ។
ជាការកត់សម្គាល់ សេចក្ដីសម្រេចរបស់សភាអឺរ៉ុបក៏ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលបានរំលាយគណបក្សប្រឆាំង បិទអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យមួយចំនួន។
សហភាពអឺរ៉ុបសម្រេចបែបនេះតែជាងមួយសប្ដាហ៍ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានសម្រេចរឹតបន្តឹងផ្នែកទិដ្ឋាការសម្រាប់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា ដែលអាមេរិកថាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
បើគេក្រឡេកមើលពីវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជាវិញ រដ្ឋាភិបាលអះអាងថា មានសហគ្រាសជាង១ពាន់បានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។
រដ្ឋាភិបាលក៏ឲ្យដឹងដែរថា កម្មករជិត១លាននាក់ កំពុងបម្រើការងារក្នុងវិស័យនេះ និងទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលសរុបចន្លោះពីជាង១០០ដុល្លារ ទៅជាង២០០ដុល្លារ ក្នុងម្នាក់ៗ បើទោះបីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាពួកគេមានត្រឹម១៥៣ដុល្លារក៏ដោយ។
រដ្ឋាភិបាលប្រកាសទៀតថា ចាប់ពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ទៅ កម្មករម្នាក់ នឹងទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមារ១៧០ដុល្លារ។
ក្រៅពីកម្មកជិត១លាននាក់ ទទួលបានផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ពីវិស័យកាត់ដេរនេះ រដ្ឋាភិបាលក៏បានអះអាងថាដែរថា ពលរដ្ឋប្រមាណជាពីរលាននាក់ផ្សេងទៀត ដូចជាម្ចាស់ផ្ទះជួល អ្នកលក់ដូរជិតរោងចក្រ និងគ្រួសារកម្មករ ក៏ទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ដោយប្រយោលពីវិស័យកាត់ដេរនេះដែរ។
តើរដ្ឋាភិបាលអាចជួយអ្វីបានខ្លះដល់កម្មករ ក្រោមសម្ពាធអន្តរជាតិបែបនេះ?
ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ និយាយថា ផលិតផលសម្លៀកបំពាក់កាត់ដេរ និងស្បែកជើងស្ទើរទាំងអស់ នាំចេញទៅលក់នៅប្រទេសលោកសេរី មានសហរដ្ឋអាសមេរិក និងទីផ្សារអឺរ៉ុប ជាដើម មិនមែននាំចេញទៅលក់នៅមហាមិត្តកុម្មុយនីស្តទេ។
លោក អាត់ ធន់ វិភាគថា បើសហភាពអឺរ៉ុប ពិតជាបិទទីផ្សារ របស់កម្ពុជា ដោយសាតែរបត់នយោបាយមែន លោកថា កម្មករ និយោជិត រាប់ម៉ឺននាក់ ពួកគេនឹងជួបបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជាការប្រឈមនឹងអត់ការងារធ្វើ វិវាទការងារ ទីបំផុតពួកគេនឹងធ្វើចំណាកស្រុក ទាំងប្រថុយនិងគ្រោះថ្នាក់ ដើម្បីទៅរកការងារធ្វើនៅក្រៅប្រទេស។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថាកម្មករនិយោជិតគាត់នឹងអត់ការងារធ្វើ ហើយកាត់គ្មានចំណូល បន្ទាប់មកគាត់នឹងគ្មានអាហារសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពក៏ដូចជាការបង់ទៅការខ្ចីបុលធនាគារ ឬក៏មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងៗ ហើយភ្លាមៗនោះវាអាចនឹងកើតមានជម្លោះរវាងកម្មករ និយោជិត និងនិយោជកអំពីការបង់ទូទាត់នូវប្រាក់សំណងអតីតភាពការងារ ដែលវាអាចកើតមានពីការបិទនិងបើករោងចក្រ ដែលវាអាចកើតមានភ្លាមៗនោះ ដែលនិយោជក មិនបានទូទាត់ឲ្យគាត់បានត្រឹមត្រូវ ក៏ជាបញ្ហាមួយជាន់ទៀត»។
លោក អាត់ ធន់ វិភាគថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលជួយកម្មករបាន ក្រោមសម្ពាធអន្តរជាតិបែបនេះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលគួរថយក្រោយមួយជំហាន ស្វែងរកដំណោះស្រាយជាមួយប្រទេសលោកសេរី ធ្វើយ៉ាងណា កុំឲ្យការសម្រេចចិត្តផ្នែកនយោបាយ ក្លាយជាឧបសគ្គបិទដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋខ្លួនឯង។
លោកថា៖ «សេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយអន្តរជាតិនេះ ជារឿងសំខាន់មែនទែន។ ក្នុងករណីដែលយើងនៅតែបន្តអញ្ចឹងទៀតខ្ញុំគិតថាយើងនឹងបាននូវកម្រិតមួយលំបាកមែនទែន។ អញ្ចឹងក្នុងនោះមានយើងជាតំណាងកម្មករនិយោជិត ខ្ញុំស្នើរទាំងពីរ ទាំងការបោះឆ្នោតរៀបចំឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ទាំងរៀបចំឲ្យមានទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាតិនិងអន្តរជាតិទើបមានការអភិវឌ្ឍលឿន ហើយប្រសិនបើការសម្រេចដូចពេលនេះ វាអាចមានការប្រឈមច្រើនសម្រាប់កម្មករនិងពលរដ្ឋច្រើនជាង»។
ចំណែកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន វិញ បានអះអាងពេលចុះជួបកម្មករថា រដ្ឋាភិបាលបានជួយវិស័យកាត់ដេរ តាំងពីចំណុចសូន្យ រហូតមានរោងចក្ររាប់ពាន់ដូសព្វថ្ងៃនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យដឹងដែរថា ពេលនេះទៀតសោត ក្រៅពីប្រឹងប្រែងដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលកម្មកជាបន្តបន្ទាប់ លោកថា រដ្ឋាភិបាលក៏បាន បង្កើតគោលនយោបាយគាំពារសង្គម ឲ្យកម្មករមានផ្ទៃពោះ បានចេញមុនម៉ោង បង្កើតឲ្យមានសេវាព្យាបាលកម្មករ ដោយឥតគិតថ្លៃ តាមរយៈបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម។
កំពុងត្រៀមបញ្ចូលកម្មករទាំងអ្នកចំណាកស្រុក និងក្នុងប្រទេស ក្នុងក្របខ័ណ្ឌ ឲ្យមានប្រាក់ចូលនិវត្ត ដូចមន្ត្រីរាជការ និងព្យាយាមបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសជាដៃគូរ ឲ្យពលករចំណាកស្រុកខុសច្បាប់ ទៅជាពលករស្របច្បាប់ជាដើម។
លោកថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងធ្វើឲ្យអ្នកដែលមិនស្របច្បាប់ ទៅជាអ្នកស្របច្បាប់ ហើយអ្នកដែលស្របច្បាប់ហើយទទួលបាននូវអត្ថប្រយោជន៍ដូចកម្មករនៅក្នុងប្រទេសដទៃ។យើងនឹងបន្តពង្រីកទីផ្សារការងារ របស់យើងនៅឯក្រៅប្រទេសជាមួយនឹងកម្មករនៃប្រទេសដទៃនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ានយើងមានសេចក្តីថ្លែងការណ៍ការពារពលករចំណាកស្រុក»។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារនិងសិទ្ធិមនុស្ស លោក មឿន តុលា និយាយថា ការបង្កើតយន្តការក្នុងស្រុក ដើម្បីជួយកម្មករ លោកថា ជាប្រសិទ្ធិភាពមួយ ។ប៉ុន្តែលោកវិភាគថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលជួយកម្មករ និងមន្ត្រីរាជការ បានច្រើនលាននាក់ បាន គឺការសម្រេចចិត្តផ្នែកនយោបាយ ដោយដើរលើគន្លងប្រជាធិបតេយ្យដ៏ពិតប្រាកដមួយដូចដែលប្រទេសលោកសេរីកំពុងអនុវត្ត ទើបអាចរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបាន។
លោកថា៖ «កាលណាសេដ្ឋកិច្ចយើងធ្នាក់ចុះ វានឹងប៉ះពាល់ដល់ការងារពលរដ្ឋយើង១លាននាក់ជាង អាចនឹងប៉ះពាល់ដល់ប្រាក់បៀវត្សមន្ត្រីរាជការជាដើម អាហ្នឹងមេដឹកនាំយើងគួរតែគិត ហើយជាពិសេសបើយើងយកប្រយោជន៍ជាតិជាធំ កុំយកប្រយោជនបក្ខ កុំយកប្រយោជន៍ក្រុមគ្រួសារជាធំដាក់ប្រយោជន៍ជាតិធំវិញ ខ្ញុំគិតថាគួរតែដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹងពីឥឡូវទៅ ខ្ញុំគិតថាពេលនេះអត់ទាន់ហួសពេលទេ ព្រោះគេអត់ទាន់ដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចនៅឡើយទេ»។
របាយការណ៍របស់ការិយាល័យស្ថិតិអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប បង្ហាញថា កម្ពុជាបាននាំផលិតផលកាត់ដេរមានតម្លៃជិត ៣ពាន់លានដុល្លារ ចូលទៅទីផ្សារអាមេរិក និងជិត ៥ពាន់លានដុល្លារ ចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប កាលពីឆ្នាំ២០១៦ ។
សរុបជារួមអ្នកវិភាគថា រដ្ឋាភិបាលអាចជួយកម្មករ និងប្រទេសជាតិបាន ក្រោមសម្ពាធអន្តរជាតិបែបនេះ គឺត្រូវសចម្រេចចិត្តផ្នែកនយោបាយដោយតម្កល់ប្រយោជាតិជាធំ ជាជាងការពារតែប្រយោជន៍បក្ខពួក និងគ្រួសារនិយមនោះ៕