ការចាប់ឃុំខ្លួនមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងបិទលំហរប្រជាធិបតេយ្យនៅមុនការបោះឆ្នោតមកដល់ នៅតែស្ថិតក្នុងក្រសែភ្នែកសហគមន៍អន្តរជាតិនៃប្រទេសលោកសេរី ដែលជំរុញឲ្យមានការគំរាមដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចជាបន្តបន្ទាប់លើប្រទេសកម្ពុជា។
ក្រៅពីសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសបិទទិដ្ឋាការ មិនឲ្យមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ចាប់ពីថ្នាក់អគ្គនាយកដ្ឋានឡើងទៅ ចូលទឹកដីរបស់ខ្លួននោះ នៅពេលនេះ អាល្លឺម៉ង់បានប្រកាសបិទទិដ្ឋាការដល់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងសមាជិកគ្រួសារ ចូលទៅប្រទេសគេដែរ។
នេះមិនទាន់គិតពីសហភាពអឺរ៉ុប ដែលមានប្រទេស ២៨ជាសមាជិក ធ្លាប់គំរាមថា នឹងពិចារណាលើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្នែកពាណិជ្ជកម្មដល់កម្ពុជា បើរដ្ឋាភិបាលមិនពង្រឹងយន្តការប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញនោះ។
ក៏ប៉ុន្តែ មហាអំណាចចិន បង្ហាញជំហរគាំទ្រចំណាត់ការនានារបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន។
លោក ហ៊ុន សែន កាលពីខែមុន បានប្រតិកម្មតបដដោយប្រយោលទៅប្រទេសលោកសេរីថា សូមកុំយកម្ពុជាធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង ដោយសារបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យ ហើយបានអះអាងថា ភាពស្របច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាល កើតក្រោយការបោះឆ្នោត លោកថា អាស្រ័យលើគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតរបស់កម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។
ភាពចម្រូងចម្រាសនៃជម្លោះនយោបាយនេះ ជំរុញឲ្យអ្នកតាមដានខ្លះដាក់ការព្រួយបារម្ភថា របត់នយោបាយរបស់កម្ពុជា កំពុងជំរុញឲ្យមានភាពផុយស្រួយនៃការបែកបាក់ជាតិ និងកំពុងរុញកម្ពុជាឲ្យធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិហ៊ុំព័ទ្ធសេដ្ឋកិច្ចដូចពីអតីតកាល។ តើរដ្ឋាភិបាលថ្មីកើតក្រោយបោះឆ្នោត ជួបបញ្ហាអ្វីខ្លះ បើអន្តរជាតិមិនទទួលស្គាល់?
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ យល់ថា បើការប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតមួយ បង្កប់នូវគំរាមកំហែង ឬរំលាយដៃគូមុនការប្រកួតមកដល់ដូចបច្ចុប្បន្ននេះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលកើតក្រោយបោះឆ្នោត នឹងដឹកនាំបែបផ្តាច់ការ ហើយជំនួយនឹងត្រូវប្រទេសលោកសេរីកាត់ផ្តាច់ដូចពីអតីតកាល។
លោកថា៖«ទី១ របបហ្នឹងទៅជារបបផ្តាច់ការទៅ តែផ្តាច់ការហើយ គឺអត់មានសិទ្ធិសេរីភាពទៀតទេ ហើយនឹងមានអំពើអយុត្តិធម៌ហ្នឹងកាន់តែច្រើនទៅៗ។ ដោយសារយើងអត់ទៅរិះគន់អីបានទេ អត់ទៅទាមទារអីបានទេ អត់គណបក្សប្រឆាំង អត់នរណាលើកបញ្ហាហ្នឹងក្នុងសភា មើលតាំងពីរំលាយបក្សប្រឆាំងមក ហើយតំណាងរាស្ត្រដែលមានគេលើកបន្តុបប៉ុន្មានខែហ្នឹង មានលើកបញ្ហាអីទេអត់»។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ វិភាគទៀតថា បើរដ្ឋាភិបាលមួយ មិនកើតចេញពីចន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ លោកថា រដ្ឋាភិបាលនោះនឹងរណប បរទេសដើម្បីការពារពារប្រយោជន៍បក្ខពួក និងក្រុមគ្រួសារនិយម។ លោកវិភាគទៀតថា តាមរយៈនៃការរណបនេះ របបដឹកនាំ ប្រឈមនឹងលំហូរអន្តោប្រវេសខុសច្បាប់ ដែលលោកលើកឧទារណ៍ថា ក្រោយរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំទៅ លំហូរអន្តោប្រវេសន៍ចេះតែហូរចូលមកកម្ពុជាឥតឈប់។
លោកថា៖«ប្រទេសកម្ពុជាយើង ចេះតែទទួលយកជនជាតិគេមករស់នៅកម្ពុជា។ ទៅដល់យូរទៅ ពួកហ្នឹងបែកកាលវាគុម្ភ ហើយមួយទៀត គេអាចនៅមានជាតិនិយម គេអាចនៅប្រើឥទ្ធិពលរបស់គេក្នុងស្រុកផង ពីក្រៅស្រុកផង យកប្រទេសយើងធ្វើជាប្រទេសរណប។ ដល់យូរៗប្រទេសយើងលែងជាប្រទេសខ្លួនឯង»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវពីការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិត មាស នី វិភាគថា បើស្ថានការនយោបាយនៅកម្ពុជាមិនវិលថយក្រោយ ងាកទៅរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយឲ្យមានតម្លាភាព ដូចដែលសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិចង់បាននោះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលថ្មីកើតក្រោយបោះឆ្នោត នឹងបាត់ឈ្មោះលើឆាកអន្តរជាតិ ពេលនោះប្រឈមនឹងការដាក់ទណ្ឌផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ផ្នែកនយោបាយ និងផ្តាច់ជំនួយពីប្រទេសលោកសេរី។
លោកថា៖«បើសិនជារដ្ឋាភិបាលនៅទីក្រុងភ្នំពេញគាត់នៅតែធ្វើអីដែលវាបង្ហាញថារំលោភសិទ្ធិមនុស្សអីធ្ងន់ធ្ងនៅក្នុងអាណត្តិរបស់គាត់ខាងក្រោយហ្នឹងទៀត រឿងព្យួរអាសនៈ[នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ]ជារឿងមួយបន្ទាប់។ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថាវាទម្រាំចូលដល់ចំនុចហ្នឹង វាត្រូវាករលក្ខខណ្ឌស្អីផ្សេងទៀត»។
លោក មាស នី វិភាគទៀតថា របបដឹកនាំបែបនេះ ភាគច្រើននៅលើពិភពលោកច្រើនក្លាយជាប្រទេសឯកកោ លោកថា ប្រទេសឯកកោ ច្រើនប្រឈមនឹងការដណ្តើមអំណាច ដោយហិង្សា ពីមន្ត្រីស្និទ្ធនឹងមេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល នោះតែម្តង ដូចបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនជាដើម។
លោកថា៖«កាលណាមានភាពឯកកោហ្នឹងច្រើនខ្លាំងទៅៗ វានឹងឈានទៅរកអស្ថេរភាពផ្ទៃក្នុង រហូតដល់មានការបះបោរចេញពីគ្នាឯងហ្នឹងទៀត ដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល អាហ្នឹងនៅក្នុងប្រទេសខ្លះ បើសិនជាការផ្តាច់ខ្លួនចេញពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ធ្វើឲ្យបញ្ហាសង្គម សេដ្ឋកិច្ច ប្រទេសហ្នឹងកាន់តែយ៉ាប់ទៅៗជួនកាល់អាចមានការរើបម្រាស់អីកាន់តែធំទៀត។ ខ្ញុំមិនហានអះអាងថាប្រទេសកម្ពុជានឹងមានស្ថានភាពបែបហ្នឹងផ្ទុះឡើងទេ។ប៉ុន្តែប្រទេសដទៃកន្លែងខ្លះវាជួបនូវវិបត្តិហ្នឹង»។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកវិភាគថា ស្ថានការណ៍នយោបាយនៅពេលនេះ នៅមានពេលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់អ្នកនយោបាយខ្មែរសម្របសម្រួលគ្នាស្វែងរកដំណោះស្រាយ ដើម្បីរដ្ឋាភិបាលថ្មីកើតក្រោយការបោះឆ្នោតមានការទទួលស្គាល់ពីអន្តរជាតិ បើពួកគេគិតប្រយោជន៍ជាតិជាធំ៕
