មជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនទំនងជានូវសង្ស័យថា តើលោក សម រង្ស៊ី នឹងបន្តនីរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេស ដើម្បីដកខ្លួនចេញពីឆាកនយោបាយរហូតឬក៏យ៉ាងណា បន្ទាប់ពីមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងដែលធ្លាប់ល្បីឈ្មោះរូបនេះ បានប្រកាសលាលែងពីប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកាលពីដើមឆ្នាំ២០១៦នោះ។
លោក សម រង្ស៊ី ដែលឡោមព័ទ្ធដោយបណ្តឹង ពីមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សកាន់អំណាច និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីផងនោះ បានប្រកាសលាលែងពីប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅថ្ងៃទី១១ខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០១៦ បន្ទាប់ពីតំណាងរាស្ត្របក្សកាន់អំណាចដែលមានសំឡេងភាគច្រើនក្នុងសភា ធ្វើកែច្បាប់គណបក្សនយោបាយដ៏សម្រូងសម្រាស់។
កាលណោះ លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងថា ការប្រកាសលាលែង របស់លោក ដើម្បីកុំឲ្យបក្សកាន់អំណាច យកច្បាប់ថ្មីនេះ ទៅរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មុនការបោះឆ្នោត ដោយសារតែបណ្តឹងរបស់មេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាប្រឆាំងរូបលោក។
ជាលទ្ធផល ដំណើរការឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អាណត្តិទី៤ ឆ្នាំ២០១៧នេះ គេសង្កេតឃើញ គ្មានវត្តមានលោក សម រង្ស៊ី នៅក្នុងប្រទេសទេ។
ប៉ុន្តែលទ្ធផលបោះឆ្នោតក្រៅផ្លូវការ ដែលអះអាងដោយគណបក្សធំៗទាំងពីរ បានបង្ហាញថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដណ្តើមតំណែងជាមេឃុំ ឬចៅសង្កាត់ បានជិត៥០០ និងដណ្តើមបាន ចំនួនក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ប្រហែល៥ពាន់នាក់ស្ទើរពាក់កណ្តាល នៅទូទាំងប្រទេស។
ប៉ុន្តែអ្នកតាមដាននៅតែព្យាករណ៍ថា បើទោះបីជាពេលនេះ សំឡេងគាំទ្រ របស់បក្សប្រឆាំងបានបន្តហក់ឡើង ជាបន្តបន្ទាប់ ចាប់ពីបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ២០១៣ និងថ្នាក់ឃុំ សង្កាត់ ឆ្នាំ២០១៧នេះក៏ដោយ ក៏ពួកគេថា បក្សប្រឆាំងអាចនឹងជួបព្យុះភ្លៀងបន្ថែមទៀត មុនដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨។
តើលោក សម រង្ស៊ី គួររិលចូលកម្ពុជាវិញមុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ឬទេ?
អ្នកជំនាញនយោបាយ យល់ឃើញផ្សេងៗគ្នាពីវត្តមាន អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី វិលចូលកម្ពុជា មុនថ្ងៃបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨។
សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក សូ ចន្ថា វិភាគថា វត្តមានលោក សម រង្ស៊ី នៅកម្ពុជា មុនថ្ងៃបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ លោកថាពិតជាជំរុញឲ្យមានសន្ទុះគាំទ្របក្សប្រឆាំងកាន់តែខ្លាំង ដូច ការវិលចូលស្រុកវិញ របស់លោក កាលពីមុនបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៣ដែរ ដោយថា អ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំងខ្លះនៅតែចាត់ទុក លោក សម រង្ស៊ី ថាជានិមិត្តរូប និងស្ថិតនៅក្នុងបេះដូងរបស់ពួកគេ។
ប៉ុន្តែលោក សូ ចន្ថា វិភាគថា បក្សកាន់អំណាចទំនងជាមិនទុក ពេល ឲ្យលោក សម រង្ស៊ី មានឱកាសកសាងប្រជាប្រិយភាព តាមរយៈវិលចូលកម្ពុជានេះ ដូចពេលកន្លងទៅនោះទេ ដោយថាបក្សកាន់អំណាច អាចនឹងយកបញ្ហានេះ ទៅរំលាយគណបក្សប្រឆាំងចោលបាន តាមរយៈវិធានការរបស់តុលាការនិងឥទ្ធិពលនៃច្បាប់គណបក្សនយោបាយដែលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនបានអនុម័ត។
លោកថា៖ «បើសិនជាលោក សម រង្ស៊ី ត្រឡប់មកវិញ ដោយមានការសម្របសម្រួលនយោបាយលោកជាអ្នកគ្មានទោសពៃអីទេ ខ្ញុំថាមិនប៉ះពាល់ដល់គណបក្សនោះទេ។ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញបើលោកត្រឡប់មកវិញក្នុងនាមជាពិរុទ្ធជន ដែលតុលាការចោទប្រកាន់ ហើយគាត់ហក់ចូលនយោបាយបក្សប្រឆាំងអានោះ អាចប៉ះពាល់ដល់បក្សប្រឆាំង»។
សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយមួយរូបទៀត គឺលោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា វិភាគថា បើលោក សម រង្ស៊ី សម្រេចចិត្ត វិលចូលកម្ពុជាវិញ មុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨មែន លោកថា ជាកត្តាជំរុញឲ្យបក្សប្រឆាំង ហក់ឡើងប្រជាប្រិយភាពកាន់តែខ្លាំង បើទោះជាមានការចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី ក៏ដោយ។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា លើកឡើងថា ភាពចម្រូងសម្រាស់ របស់លោក សម រង្ស៊ី នៅតុលាការ នោះលោកថា មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគណបក្សទៀតទេ ព្រោះលោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសលាលែងពីប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរួចហើយ។
លោកថា៖ «ក្នុងករណីដែលលោកវិលចូលប្រទេសកម្ពុជាមុនការបោះឆ្នោតបានន័យថា គាត់ត្រូវប្រឈមនឹងបញ្ហាផ្លូវច្បាប់ ដែលតុលាការចោទប្រកាន់ និងចាប់ដាក់ទោសអញ្ចឹងគាត់ជាប់គុក។ អញ្ចឹងប្រសិនបើគាត់ជាប់គុក នៅក្នុងករណីហ្នឹងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិអាចគាងគសំឡេងច្រើនដោយភ្ជាប់លក្ខខណ្ឌទាមទារឲ្យឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី មានយុត្តិធម៌ រកសេរីភាពចេញពីការឃុំឃាំងបន្តបោះឆ្នោតជូនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ អានេះជាលក្ខខណ្ឌដែលយើងអាចមើលឃើញថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានលក្ខណចំណេញ នៅពេលដែលគាត់វិលមកមុនការបោះឆ្នោត»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា វិភាគទៀតថា វត្តមានលោកសម រង្ស៊ី នៅកម្ពុជា មុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ នេះ ត្រូវចេះប្រើឲ្យត្រូវគ្នា ទៅនឹងស្ថានការណ៍នយោបាយនៅក្នុងស្រុកផងដែរ ទើបទទួលបានជោគជ័យ បើពុំនោះទេលោកថា បក្សប្រឆាំងនឹងមិនសម្រេចគោលដៅ ដែលចង់ឡើងកាន់អំណាចក្រោយបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនោះទេ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា បើសិនជាស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន បើសិនជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ រក្សាឬជំរុញកិច្ចការដែលខ្លួនឈ្នះបោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់ ហ្នឹងឲ្យបានច្រើន ព្រោះមានលទ្ធភាពច្រើនខុសពីអាណត្តិមុនៗ។ អញ្ចឹងអាចប្រកួតប្រជែងមានប្រៀបដណ្តើមអាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភាបានហើយ មិនបាច់ឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ចូលក៏បានដែរ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងករណីខ្លះ ឧទារហរណ៍ថា ប្រសិនជាស្ថានភាពគណបក្សវាអាចវិវឌ្ឍន៍ជួបនឹងបញ្ហាណាមួយប្រឈមការរំលាយបក្ស ប្រឈមនឹងការចាប់មេដឹកនាំគណបក្ស អាហ្នឹងក្នុងករណីហ្នឹងគាត់អាចវិលមកវិញជួយកញ្ច្រោកបញ្ហានយោបាយហ្នឹង ឲ្យពលរដ្ឋងាកមកចាប់អារម្មណ៍បញ្ហាហ្នឹងកាន់តែខ្លាំង»។
ជាការកត់សម្គាល់ ក្រោយកម្ពុជាបិទបញ្ចប់ការបោះឆ្នោត នៅតាមឃុំ សង្កាត់ បានប៉ុន្មានថ្ងៃ ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបង្ហាញក្តីរំពឹងថា ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនៅឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខនេះនឹងប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូនដូចការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់នៅឆ្នាំ២០១៧នេះ និងបានហៅការបោះឆ្នោតពេលនេះថាប្រព្រឹត្តទៅប្រកបដោយសណ្ដាប់ធ្នាប់ល្អនៅទូទាំងប្រទេស។
ករណីនេះ អ្នកវិភាគថា សម្ពាធណាមួយពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ជំរុញទៅបក្សកាន់អំណាច ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យលោក សម រង្ស៊ី បានចូលកម្ពុជាវិញ មុនថ្ងៃបោះឆ្នោតជាតិ២០១៨នោះ ពួកគេជឿថាមានសន្ទុះតិចតួច។
បើតាមអ្នកវិភាគ ការសម្រេចចិត្ត ចូលមកកម្ពុជាវិញដោយខ្លួនឯង របស់លោក សម រង្ស៊ី មុនថ្ងៃបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨ គឺ ជាកត្តាចាំបាច់ ក្នុងករណីក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំនៅក្នុងប្រទេស ប្រឈមធ្ងន់ធ្ងរ ទៅនឹងការរំលាយចោលនោះ៕
