ធនាគារជាតិបានព្រមានថា ការគំរាមកំហែងលើទីផ្សារនាំចេញរបស់កម្ពុជា គោលនយោបាយមិនច្បាស់លាស់របស់អាមេរិក និងការឡើងថ្លៃនៃអត្រាប្រាក់ដុល្លារជាដើម នឹងគំរាមកំហែងដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅឆ្នាំនេះ។
ក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំស្ដីពី «វឌ្ឍនភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងវិស័យធនាគារឆ្នាំ២០១៧ និងទស្សនវិស័យឆ្នាំ២០១៨» ដែលមានកម្រាស់ ៥ទំព័រ ធនាគារជាតិកម្ពុជាបានព្រមានថា ហានិភ័យមួយចំនួនពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ នឹងជះផលអវិជ្ជមានដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានៅឆ្នាំ២០១៨នេះ។
បើតាមធនាគារជាតិកម្ពុជាតិ អត្រាប្រាក់ដុល្លារកាន់តែឡើងខ្ពស់ ភាពមិនច្បាស់លាស់នៃគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងការថយចុះនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅតំបន់ចាយប្រាក់អឺរ៉ូ នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ការប្រកួតប្រជែងនៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ជាពិសេស ការនាំចេញផលិតផលកាត់ដេរ។
ក្នុងរបាយការណ៍ដដែលនោះ ធនាគារជាតិបានព្រមានពីផលបះពាល់លើទីផ្សារនាំចេញវិស័យកាត់ដេររបស់កម្ពុជា ដោយបន្ទោសទៅលើគោលនយោបាយគាំពារនិយមខាងពាណិជ្ជកម្ម និងកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគីរបស់សហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកជាមួយបណ្ដាប្រទេសនាំចេញផលិតផលកាត់ដេរ និងកិច្ចព្រមព្រៀងអន្ដរប៉ាស៊ីហ្វិកមិនមានអាមេរិក ដែលនឹងកើតឡើងនាពេលខាងមុខ។
មួយវិញទៀត ធនាគារជាតិក៏បានព្រមានពីការថយចុះជាងការរំពឹងទុកនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចចិន ដែលធ្វើឲ្យបះពាល់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ ដែលពឹងផ្អែកលើវិស័យទេសចរណ៍ ពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគជាដើម។
ក្រៅពីហានិភ័យពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ កម្ពុជាក៏រំពឹងថា នឹងទទួលរងហានិភ័យពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្នុងផងដែរ ដូចជា ការថយចុះកំណើនក្នុងវិស័យសំណង់ កង្វះទីផ្សារលក់ផលិតផលកសិកម្ម ទំនុកចិត្តរបស់អ្នកវិនិយោគ និងការដំឡើងប្រាក់ខែដល់កម្មករក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាពិបាកប្រកួតប្រជែងក្នុងការនាំចេញ។
ក្នុងពិធីរំលឹកខួបថ្ងៃ ៧ មករាកន្លងទៅ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា កម្ពុជាសម្រេចបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំ ក្នុងចន្លោះ ៦.៩ភាគរយ ដូចការព្យាករទុក តាមរយៈវិស័យឧស្សហ៍កម្ម នេសាទ សំណង់ កសិកម្ម និងសេវាកម្ម។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបានសម្រេចកំណើន ៦.៩ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០១៧។ កំណើនដ៏រឹងមាំនេះ ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈកំណើនផ្នែកវិស័យឧស្សាហកម្ម តំបន់នេសាទ សំណង់ កសិកម្ម និងសេវាកម្ម ដូចជា ទេសចរណ៍ និងអចលនទ្រព្យជាដើម»។
អ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច លោក ង៉ែត ជូ យល់ថា ហានិភ័យសេដ្ឋកិច្ចនេះ ទំនងកើតចេញពីភាពតានតឹងផ្នែកនយោបាយនៅកម្ពុជា ដោយថា រដ្ឋាភិបាលគួរមានភាពវ័យឆ្លាត និងបន្ទន់ឥរិយាបថ ដើម្បីទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន និងបញ្ចៀសបញ្ហាទាំងអស់នោះ។ លោកថា ទោះបីមហាអំណាចចិនបង្ហាញការគាំទ្រ និងបន្ដការវិនិយោគមកកម្ពុជាច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ប៉ុន្ដែ លោកថា ផលិតផលរបស់ចិនភាគច្រើន ត្រូវបាននាំទៅលក់នៅទីផ្សារអន្ដរជាតិ ដូចជា ទីផ្សារអឺរ៉ុប និងអាមេរិក។
លោក ង៉ែត ជូ យល់ថា ជំនួយរបស់ចិនអាចជួយកម្ពុជាបានតែរយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ ខណៈលោកថា កម្ពុជាមិនអាចរស់ដោយ កាត់ផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានឡើយ។
លោកថា៖ «ទាក់ទងជាមួយសហគមន៍អឺរ៉ុប Everything But Arms លក្ខខណ្ឌប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ ទាក់ទងការនាំចេញផលិតផលនាំចេញពីកម្ពុជា វាអាចពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងស្ថានភាពនយោបាយ ស្ថានភាពសង្គមរបស់យើង ខ្ញុំជឿជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលមានភាពវ័យឆ្លាត បន្ទន់ឥរិយាបថនយោបាយ ដើម្បីកែសម្រួល ឲ្យវាស៊ីគ្នាទៅនឹងអ្វីដែលជាលក្ខខណ្ឌផ្ដល់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ […]អ្វីដែលចិនអាចជួយបាននោះ គឺតែមួយរៈពេលខ្លីទេ គឺមានន័យថា ដាក់លុយចូលក្នុងការរកស៊ី ប៉ុន្ដែសួរថា រកស៊ីធ្វើអី បើការនាំចេញ បើសិនការនាំចេញទៅបរទេសអត់បាន»។
រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន បានទទួលរងការថ្កោលទោសជាបន្ដបន្ទាប់ពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ ហើយក្នុងនោះ សហភាពអឺរ៉ុប និងអាមេរិក បានព្រមានសើរើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះជាមួយកម្ពុជា ប្រសិនបើមិនស្ដារស្ថានការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យឲ្យវិលត្រឡប់ទៅរកស្ថានភាពដើមទេនោះ។
ប្រធានក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក ហង្ស វិទូ វិភាគថា សហគមន៍អន្ដរជាតិនឹងបន្ថែមទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជា បើសិនអ្នកនយោបាយខ្មែរ មិនរកដំណោះស្រាយសមស្របណាមួយនៅមុនការបោះឆ្នោត។ ដើម្បីចៀសផុតហានិភ័យសេដ្ឋកិច្ចនេះ លោកយល់ថា រដ្ឋាភិបាល គួរបើកលំហរប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ តាមរយៈការអនុញ្ញាតឲ្យអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨។
លោកថា៖ «រដ្ឋាភិបាលត្រូវសម្រួលផ្ដល់សិទ្ធិជូនដល់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាគណបក្សធំជាងគេ ដើម្បីឲ្យគាត់មានសិទ្ធិ បង្កើតគណបក្សថ្មីឡើងវិញ មានសិទ្ធិចុះឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោត។ បើធ្វើទាន់ អ្វីៗនឹងប្រសើរឡើងវិញ ទាំងសម្ពាធក៏ដោយ ការគំរាមទណ្ឌកម្មក៏ដោយ ខ្ញុំយល់ឃើញថា វានឹងល្អមកវិញ»។
ទោះរំពឹងថា នឹងប្រឈមហានិភ័យមួយចំនួនក្ដី កម្ពុជាបានព្យាករណ៍ថា នឹងអាចរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំរបស់ខ្លួននៅចន្លោះ៦.៩ភាគរយដូចឆ្នាំ២០១៧ ដោយធនាគារជាតិថា នឹងបន្ដអនុវត្តគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុដោយប្រុងប្រយ័ត្ន អភិវឌ្ឍវិស័យធនាគារសំដៅរក្សាស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុជាដើម។
ប៉ុន្ដែ ស្ថាប័នអន្ដរជាតិមួយចំនួនបានវាយតម្លៃខុសគ្នាបន្ដិចពីកម្ពុជា ដោយមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) ព្យាករណ៍ថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០១៨ ស្ថិតនៅចន្លោះ ៦.៨ភាគរយ ធនាគារពិភពលោកថា នៅចន្លោះ ៦.៩ភាគរយ និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីថា ស្ថិតនៅចន្លោះ ៧.១ភាគរយ៕
