មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រើប្រាស់កិច្ចពិភាក្សាតុមូលរបស់រាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា វាយប្រហារទៅលើ «បន្ទប់ស្ថានការណ៍» បន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃពិនិត្យមើលទៅលើស្ថាប័នសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតមួយនេះ។
ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពីលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០១៧ ដែលរៀបចំដោយរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា នៅថ្ងៃនេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល បានឆ្លៀតឱកាសនេះ វាយប្រហារធ្ងន់ៗ ដល់បន្ទប់ស្ថានការណ៍បោះឆ្នោតដោយថា បន្ទប់ស្ថានការណ៍ នេះបង្កើតឡើងដោយមិនត្រូវតាមច្បាប់ មានភាពលំអៀង និងមាននិន្នាការនយោបាយ។
ក្នុងវេទិកានោះអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជន លោក ឈឹម ផលវរុណ បានថ្លែងថា បន្ទប់ស្ថានការណ៍ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលតាមតែចិត្តខ្លួនដោយពុំមានការទទួលស្គាល់ពីច្បាប់បានត្រឹមត្រូវនោះទេ។
លោកថា៖ «រឿងការបញ្ចេញមតិវាយតម្លៃវាជាសេរីភាពរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នាតែ សេរីភាពនេះវាភ្ជាប់ដោយការទទួលខុសត្រូវ អ្នកមិនអាចសំអាងថាអ្នកបង្កើតអង្គមួយក្នុងចេតនាល្អទេ។ ចេតនាអ្នកណាក៏អាចថាបានដែរ របស់ហ្នឹងវាមិនដែលអ្នកណាទៅថាបង្កើតមកដើម្បីបំផ្លាញទេ។ ដូច្នេះបើអ្នកមានបំណងល្អឧទាហរណ៍បន្ទប់ស្ថានការណ៍អ្នកទៅរឹងរូសអីទៅចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ថ្វីត្បិតតែអង្គការនីមួយៗត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងមហាផ្ទៃតែអ្នកបង្កើតអង្គមួយថ្មី អង្គនោះត្រូវតែមាននីត្យានុភាពតាមផ្លូវច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ តើបន្ទប់ស្ថានការណ៍មានអត្តសញ្ញាណអី?»។
ស្រដៀងគ្នាទៅនឹងលោក ឈឹម ផលវរុណ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងជាសមាជិករាជបណ្ឌិតសភា លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច ក៏បានថ្លែងដែរថាបន្ទប់ស្ថានការណ៍ គឺបានជួយដល់ដំណើរការបោះឆ្នោត តែលោកថាសង្គមត្រូវការច្បាប់ដើម្បីការពារ ដូច្នេះការបង្កើតបន្ទប់ស្ថានការណ៍ ក៏ត្រូវការរៀបចំទៅតាមច្បាប់ដែរ។
លោកថា៖ «បន្ទប់ស្ថានការណ៍ វាជាការល្អប្រសិនវា មានឋានុក្រមទៅតាមប្រព័ន្ធច្បាប់ មនុស្សជាអ្នកបង្កើតបញ្ហា។ អញ្ចឹងដើម្បីចងបញ្ហាគឺត្រូវតែមានច្បាប់ ហើយកុំយកច្បាប់អាមេរិកមកកូពីដាក់កម្ពុជា កុំយកច្បាប់ជប៉ុនមកដាក់កម្ពុជា កម្ពុជាគឺកម្ពុជា!»។
អ្នកនាំពាក្យ និងជារដ្ឋលេខាធិការនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីលោក ផៃ ស៊ីផាន បានថ្លែងថាក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ បន្ទប់ស្ថានការណ៍បានបង្កើតក្រុមបណ្តុំអ្នកបញ្ចេញយោបល់ដែលបានដណ្តើមតួនាទីរបស់គជប បានប្រឌិត មានការចូលរួមដោយបក្សប្រឆាំង និងថាបានយកបរទេសជាធំ។ លោក ថាបន្ទប់ស្ថានការណ៍នេះកំពុងតែប្រជែងជាមួយស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងបានយកការវាយតម្លៃរបស់បរទេសធំជាងការសម្រេចចិត្តរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា។
លោកថា៖ «ខ្ញុំក៏ធ្លាប់ជាសមាជិក APU ដែលជាសភាមួយដែលផ្តុំគ្នាដែរតែមិនមានប្រទេសណាមួយដែលធ្វើតាមហ្នឹងទេគ្រាន់តែជាបញ្ចេញយោបល់ ហើយហេតុដូចម្តេចបានជាបន្ទប់ស្ថានការណ៍យកករណីហ្នឹងមកដាក់លក្ខខណ្ឌវាយតម្លៃលើកម្ពុជាទៅវិញ ជាសំណួររបស់ខ្ញុំតើយកបរទេសជាធំឬក៏ការសម្រេចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាធំ? ហើយថា តើយើងអាចធ្វើការជាមួយគ្នាបានទេរវាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ជាមួយរាជបណ្ឌិតសភា និងរដ្ឋាភិបាល»។
មន្រ្តីផ្នែកច្បាប់ នៃអង្គការខុមហ្រ្វែល លោក យឿង សុធារ៉ា បានឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានវីអូឌីដឹងក្រោយពីវេទិកាតុមូលនោះថា ខុមហ្វ្រែលទទួលយកការរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនាតែថាការដែលចោទបន្ទប់ស្ថានការណ៍ថាមិនគោរពច្បាប់នោះជាការចោទប្រកាន់ដែលមិនសមរម្យ ព្រោះបន្ទប់ស្ថានការណ៍គឺទទួលស្គាល់ដោយ គជប ហើយមានការទទួលស្គាល់ពីស្ថាប័នអន្តរជាតិជាច្រើន។ លោកថាការចោទបន្ទប់ស្ថានការណ៍ថាខុសច្បាប់គឺជាការយល់ឃើញរបស់រដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា៖ «សេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃក៏មិនបានចោទប្រកាន់យើងថា មិនបានឈរឈ្មោះដែរ តែបញ្ហាគេសួររឿងអព្យាក្រិត្យភាពឥឡូវសួរថាអព្យាក្រឹត្យភាពមិនលំអៀង តើយើងកន្លងមកនៅរយៈពេលប៉ុន្មានខែហ្នឹងតើយើងបានប្រកាសគាំទ្រគោលនយោបាយរបស់គណបក្សណាមួយទេ? អត់មានទេវិធីសាស្ត្ររបស់យើងគឺផ្អែកទៅលើវិធីសាស្ត្រការងាររបស់យើង វិជ្ជាជីវៈហើយហ្នឹងស្តង់ដារនៃការធ្វើការងារ នៃការវាយតម្លៃផ្សេងៗហើយមិនមែនចេះតែនឹងឃើញអង្គុយក្រោមដើមឆ័ត្ររកបញ្ហាហ្នឹងទេ! លទ្ធផលដែលបានមកគឺបានមកពីអ្នកសង្កេតការរបស់យើងនៅតាមមូលដ្ឋាន ហើយអ្នកសង្កេតការណ៍របស់យើងសុទ្ធតែស្របច្បាប់ទាំងអស់ »។
បន្ទប់ស្ថានការណ៍ត្រូវបានក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជិត៤០ស្ថាប័ន សហការគ្នាបង្កើតឡើងដោយធ្វើការរួមគ្នាក្នុងការតាមដានដំណើរការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ កាលពីថ្ងៃទី៤មិថុនា។
ក្រុមអង្គការដែលសហការគ្នាតាមដានដំណើរការបោះឆ្នោតបានបញ្ជាក់ថា គោលបំណងពួកគេគឺចង់ស្វែងរកការពិតនៃលទ្ធផលបោះឆ្នោត ក្នុងតួនាទីជាស្ថាប័នឯករាជ្យមួយដើម្បីកុំឲ្យគណបក្ស ប្រកាសលទ្ធផលបោះឆ្នោតតែរៀងៗខ្លួនដោយគ្មានតួលេខណាមកផ្ទៀងផ្ទាត់គ្នា។
បេសកម្មរបស់បន្ទប់ស្ថានការណ៍ត្រូវបានស្វាគមន៍ដោយអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយថានេះជាការរួមចំណែកជំរុញឲ្យការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តិទៅមានតម្លាភាព ដែលអាចឲ្យគ្រប់ភាគីគណបក្សទទួលយកបាន៕
