ក្រុមកម្មការិនី មួយចំនួននៅតាមជាយ និងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បានលើកឡើងប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ពួកគេជួបផលលំបាកច្រើន បន្ទាប់ពីថៅកែ បញ្ចប់កិច្ចសន្យាខ្លីការងារ។
បើតាមក្រុមកម្មការិនី កិច្ចសន្យាខ្លីនោះ មានរយៈពេល៣ខែ ហើយក្នុង១ខែ ធ្វើកិច្ចសន្យាម្តង ខណៈកិច្ចសន្យាវែង មានរយៈពេល១ឆ្នាំ។ ពួកគេថា ការធ្វើការងារ តាមរយៈកិច្ចសន្យាខ្លីនេះ ទទួលអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ ដូចអ្នកធ្វើការ តាមរយៈកិច្ចសន្យាវែងទេ ហើយថែមទាំង ប្រឈមថៅកែរោងចក្របញ្ឈប់មុនគេពេលកំណត់ទៀតផង។
ក្រោយពីថៅកែរោងចក្រមួយចំនួន បញ្ឈប់កម្មករពីកិច្ចសន្យាខ្លី នៅប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ធ្វើឲ្យក្រុមកម្មការិនី ជួបបញ្ហាប្រឈមច្រើន ដោយពួកគេអះអាងស្រដៀងគ្នាថា អ្នកខ្លះ សម្រេចចិត្តទៅជួយធ្វើការងារផ្ទះ ដំាដំណំា និងខ្លះទៀត នាំគ្នាទៅធ្វើការនៅកន្លែងបំរើសេវាកំសាន្តជាដើម ដោយថា ដើម្បីរកប្រាក់ជួយទ្រទ្រង់ជីវភាពគ្រួសារ។
ក្នុងទឹកមុខស្រងូតស្រងាត់ អតីតកម្មការិនី វ័យ សុមាលី អះអាងថា នាងធ្លាប់ធ្វើការងារនៅរោងចក្រ ឃីង វ៉េ ជាង២ឆ្នាំ ដែលស្ថិតនៅភូមិព្រែកត្រែង ឃុំសិត្បូ ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល។ កម្មការិនីរូបនោះ ថា កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ថៅកែរោងចក្រ បានឈប់បន្តកិច្ចសន្យាខ្លីឲ្យកម្មករប្រហែល១ពាន់នាក់ ដោយថារោងចក្រគ្មានការងារឲ្យធ្វើ។
ករណីនេះ កញ្ញា សុមាលី ឲ្យដឹងទៀតថា បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនបញ្ចប់កិច្ចសន្យាខ្លី ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពគ្រួសារ ដោយថា ពិបាកស្វែងរកការងារថ្មី ខណៈបច្ចុប្បន្ន គាត់ថា ជួយធ្វើការងារផ្ទះ និងដំាបន្លែ ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូលទ្រទ្រង់ជីវភាពគ្រួសារ។
កញ្ញា សុមាលី៖ «ប៉ះពាល់ ជីវភាពយើង ព្រោះលុយកាក់យើង រកបានតិចតួច បើពីមុន យើងធ្វើការបានប្រាក់ខែ ២០០ដុល្លារ យើងអាចឲ្យក្រុមគ្រួសារ ពុក ម៉ែ ជួយសងថ្លៃទឹក ភ្លើងឲ្យគេ តែឥឡូវ យើងអត់មានអ្វីជួយគាត់ អត់ចឹងមានតែធ្វើការនៅផ្ទះ ជួយកិច្ចការពុកម៉ែ តិចតួច ចំណូលបានតិច អត់ជួយពុក ម៉ែបានច្រើនទៀត»។
ក្នុងពិធីជួបជាមួយកម្មករ កាលពីថ្ងៃទី៤តុលា កន្លងទៅ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា មានកម្មករ បានប្រាប់លោកថា ការប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាខ្លី ធ្វើឲ្យពួកគេងាយបាត់បង់ការងារ និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ បើថៅកែរោងចក្រ មិនពេញចិត្តដោយហេតុផលណាមួយ។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏ប្រាប់ឲ្យក្រសួងការងារ និងថៅរោងចក្រ រួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហានេះ ដោយថា ដើម្បីធានាប្រយោជន៍ទាំងសងខាង និងចៀសវាងការផ្ទុះបាតុកម្មណាមួយ ដោយសារវិវាទផលប្រយោជន៍នេះ។
ទោះជាបែបនេះក្តី កម្មករ កម្មការិនី បាននិយាយស្រដៀងគ្នាថា ពួកគេនៅតែរងគ្រោះ ដោយសារថៅកែរោងចក្រមួយចំនួន ឈប់បន្តកិច្ចសន្យាខ្លីឲ្យកម្មករ ជាពិសេសកម្មករ ដែលចូលរួមជាមួយសហជីព។ ករណីនេះ ពួកគេថា មានអ្នកខ្លះសម្រេចចិត្តទៅធ្វើការងារ បំរើសេវាកំសាន្តនៅពេលយប់ ទំាងប្រថុយនឹងគ្រោះថ្នាក់។
កំពុងអង្គុយលើកៅអីមុខផ្ទះ អតីតកម្មការិនី សម្បត្តិ ស្រីម៉ៅ បានរៀបរាប់ថា ក្រោយពីថៅកែរោងចក្រឈប់ផ្តល់កិច្ចសន្យាខ្លី គាត់សម្រេចចិត្តទៅធ្វើការងារនៅកន្លែងបំរើសេវាកំសាន្ត ម្តុំចាក់អង្រែលើ រាជធានីភ្នំពេញជាង ៣ខែមកហើយ។ ស្រីម៉ៅ បញ្ជាក់ថា គាត់ព្រួយបារម្ពពីសុវត្ថិភាព ដោយថា ការងារបំរើសេវាកំសាន្ត[ផឹកស៊ី]ជួបបញ្ហាប្រឈមច្រើន ជាពិសេសត្រឡប់មកផ្ទះវិញ នៅពេលយប់។
កម្មការិនីនោះរៀបរាប់ថា៖ «ជិះម៉ូតូតាមផ្លូវ ភ័យរឿងសុវត្ថិភាពតាមផ្លូវ ព្រោះមនុស្សយើង ឥឡូវមើលអត់ឃើញ និយាយទៅបើយើងអត់ទៅ យើងអត់លុយ មានតែសម្រេចចិត្តថាទៅ [បំរើសេវាកំសាន្ត] ដើម្បី [រក] លុយជួយអ្នកផ្ទះ»។
សរុបមកវិញ កម្មករកម្មការិនី មួយចំនួន បាននិយាយស្រដៀងគ្នាថា ពួកគេមិនចង់ឈប់ធ្វើការនៅរោងចក្រនោះទេ ដោយពួកគេស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលជួយគិតគូដល់កម្មករឲ្យបានចូលធ្វើការក្នុងកិច្ចសន្យាវែង ដោយថា ដើម្បីឲ្យពួកគេទទួលបានប្រយោជន៍ពីវិស័យនោះ ទំាងពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត។
អង្គុយលើគ្រា ក្រោមសំយាបផ្ទះ អតីតកម្មការិនីនៅរោងចក្រ ស្យុង យិន យឿន ប៊ុនថា បានលើកឡើងប្រហាក់ប្រហែលនិងប្រភពខាងលើដែរ ប៉ុន្តែកម្មកររូបនោះ ស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលជំរុញទៅថៅកែរោងចក្រជួយទទួលយកកម្មករឲ្យបានធ្វើការងារក្នុងកិច្ចសន្យាវែង ដោយថា កុំឲ្យពួកគេជួបបញ្ហាប្រឈមក្នុង ជីវភាពគ្រួសារ។
កម្មការិនីស្នើថា៖ «អាណត្តិ២ខែ ៣ខែដល់ អាណត្តិ គេផ្តាច់ ពិបាករកការងារធ្វើ ពិបាកខ្លំាងណាស់ ដល់ពេលយើងមានថេរវេលាវែងទៅ យើងដឹងតែទៅធ្វើការ បានលុយ ដល់ខែ អត់ភ័យ ដឹងតែបានលុយរហូត ខ្ញុំចង់ឲ្យខាងរដ្ឋាភិបាល ជួយជំរុញឲ្យខាងរោងចក្រ យកខ្ញុំចូលធ្វើការវិញ ហើយនឹងអាណត្តិវែង១ឆ្នាំចឹងទៅ»។
ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ អះអាងថា បើតាមរបាយការណ៍ ដែលរកឃើញ គឺមានកម្មកររោងចក្រប្រមាណជាង៩០ភាគរយ ក្នុងចំណោមកម្មករ សរុបចំនួន ៨០ម៉ឺននាក់ទូទាំងប្រទេស កំពុងធ្វើការ តាមរយៈកិច្ចសន្យាខ្លី ឬកិច្ចសន្យាកំណត់ថេរវេលា ដោយលោកថា កិច្ចសន្យាប្រភេទនេះ ធ្វើឲ្យក្រុមកម្មកររោងចក្រ រងផលប៉ះពាល់ជាច្រើន។
លោក អាត់ ធន់ ពន្យល់ថា កម្មករ ដែលជាប់កិច្ចសន្យាខ្លី តែងព្រួយបារម្ភពីការបណ្ដេញចេញពីការងារ បាត់បង់សិទ្ធិចូលរួមជាមួយសហជីព បាត់បង់ប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ប្រចាំឆ្នាំ របបសន្ដិសុខសង្គម និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងទៀតជាដើម។
លោក អាត់ ធន់ បន្ថែមថា ដើម្បីការពារសិទ្ធិរបស់កម្មករ លោកស្នើថា ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ឬថៅកែរោងចក្រ គួរ កែប្រែកិច្ចសន្យាទាំងនោះ ឲ្យទៅជាកិច្ចសន្យាវែង ឬកិច្ចសន្យា មិនកំណត់ថេរវេលាវិញ។
អនុប្រធានសម្ព័នសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា ស៊ីខាវឌូ លោក គង់ អាទិត្យ មានប្រសាសន៍ថា កម្មករ-កម្មការិនី បោះបង់ការងារពីរោងចក្រទៅរកការងារថ្មី ជាពិសេសនៅតាមកន្លែង បំរើសេវាកំសាន្ត ជាដើមនោះ លោកថា រឿងនេះកើតឡើងច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
លោកផ្តល់ជាយោបល់ថា៖ «បើយើងអាចអនុវត្តសេចក្តីបង្គាប់របស់អាជ្ញាកណ្តាល ថាអ្នកណាដែលធ្វើការ បានចាប់ពី២ឆ្នាំឡើងទៅ គាត់និងទទួលបានកិច្ចសន្យាមិនកំណត់ រឿងទី២ ខាងនិយោជក គាត់ត្រូវលុបបំបាត់ការរើសអើង ជួនកាលដោយសារគាត់មានការរើសអើងរឿងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ រើសអើងចាស់ រឿងអើងអ្នកចូលសហជីព គាត់[ថៅកែរោងចក្រ]យកហេតុផលកិច្ចសន្យាខ្លីមកធ្វើជាហេតុផល ចំណុចទី៣ យើងមានអនុសញ្ញារួមថ្នាក់វិស័យមួយស្តីអំពីការកំណត់ របៀបនៃការប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យា អាចដោះស្រាយបញ្ហាបាន»។