កំណត់សម្គាល់៖ មណ្ឌលសុខភាពមួយចំនួន ក្នុងស្រុករមាសហែក ខេត្តស្វាយរៀង មិនសូវមានស្ដ្រីមកសម្រាលកូន ដូចការ កំណត់ក្នុងគោលនយោបាយជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ មណ្ឌលសុខភាពទាំងនោះ ច្រើនជួបបញ្ហាខ្វះថ្នាំដង្កូវ គ្មានអគ្គិសនីប្រើប្រាស់ ផ្លូវទៅមណ្ឌលសុខភាពមានការលំបាក និងគ្មានបន្ទប់ក្រោយសម្រាល។
ក. ឥរិយាបថស្ត្រីទទួលសេវាសម្រាលកូននៅមណ្ឌលសុខភាព ស្រុករមាសហែក
កំពុងអង្គុយរងចាំទទួលសេវាសុខភាពជាមួយស្ដ្រីវ័យស្របាលគ្នាជាង១០នាក់ផ្សេងទៀត នៅមណ្ឌលសុខភាពជ្រៃធំ ក្នុងស្រុករមាសហែកអ្នកស្រី ភោគ ញ៉េ អាយុ៣៦ឆ្នាំសហែក អ្នកស្រី ភោគ ញ៉េ អាយុ៣៦ឆ្នាំ ឲ្យដឹងថា អ្នកស្រីមានកូនស្រី៤នាក់ ចំណែក កូនទី៥ ក៏ជិតគ្រប់ខែត្រៀមសម្រាលនៅប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខ។
អ្នកស្រី ភោគ ញ៉េ រំលឹកថា កូនមុនៗ អ្នកស្រីបានទៅសម្រាលនៅមណ្ឌលសុខភាពជ្រៃធំ ហើយសម្រាប់កូនទី៥នេះ អ្នកស្រីជ្រើសយកមណ្ឌលសុខភាពម្រាមវិញ ដោយថា ស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីលំនៅឋានកំពុងរស់នៅ។ ដោយអះអាងថា អ្នកស្រីមានសុខភាពរឹងមាំ និងមិនពិបាកក្នុងការឆ្លងទន្លេ និងមិនចាំបាច់ទៅសម្រាលកូន នៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុកនោះទេ ខណៈផ្ទះសម្បែង និងក្រុមគ្រួសារ ក៏រស់នៅជិតមណ្ឌលសុខភាពនេះ ដើម្បីចាំជួយទំនុកបម្រុងនិងមើលថែ។
អ្នកស្រី ភោគ ញ៉េ អាយុ៣៦ឆ្នាំ ពលរដ្ឋក្នុងស្រុករមាសហែក
ទើបទទួលសេវាសុខភាពនៅមណ្ឌលសុខភាពម្រាមនេះដែរ អ្នកស្រី សំ សុមា អាយុ៣៥ឆ្នាំ សព្វថ្ងៃ ជាកម្មករសំណង់ ហើយប្ដីឈ្មោះ សឹម ធី អាយុ៣៩ឆ្នាំ ក៏ជាកម្មករសំណង់ដូចគ្នា បានឲ្យដឹងថា អ្នកស្រី បានមកពិនិត្យសុខភាពនៅទីនេះ៥ដងហើយ ខណៈកូនទី៣ ដែលនៅក្នុងពោះ មានរយៈពេល៨ខែ។ អ្នកស្រី រឹលឹកថា កូនមុនៗ គឺសម្រាលនៅផ្ទះ ដោយប្រើឆ្មបបុរាណ ព្រោះ កាលនោះ មិនទាន់មានមណ្ឌលសុខភាពនៅឡើយ។
អ្នកស្រីនិយាយថា គ្រូពេទ្យបានបង្គាប់ឲ្យអ្នកស្រី ទៅសម្រាលនៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុករមាសហែក ដោយថា អ្នកស្រី មានអាការៈហើមជើងខ្លាំង ហើយមានទឹកភ្លោះច្រើន ខណៈអ្នកស្រីថា មណ្ឌលសុខភាព មិនមានលទ្ធភាព និងឧបករណ៍បច្ចេកទេសគ្រប់គ្រាន់។
អ្នកស្រី សំ សុមា អាយុ៣៥ឆ្នាំ មកទទួលសេវាសុខភាពនៅមណ្ឌលសុខភាពម្រាម
ងាកមកមណ្ឌលសុខភាពដូង ឯណោះវិញ ស្ដ្រីម្នាក់នៅក្នុងចំណោមស្ត្រីផ្សេងទៀត អ្នកស្រី ខៀវ ហាត់ រៀបរាប់ថា ប្ដីគាត់ប្រកបរបបឡើងត្នោត និងរកប្រាក់បានតិចតួច ទុកគ្រាន់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកស្រីថា សព្វថ្ងៃ មានកូន២នាក់ និងថា កុំតែបានមណ្ឌលសុខភាពនេះ កុំអី អ្នកស្រីជួបការលំបាកជាក់ជាមិនខាន ព្រោះគ្មានលុយត្រៀមសម្រាប់ការសម្រាលកូន។
ស្រ្ដីវ័យ៣១ឆ្នាំរូបនេះបន្ដថា អ្នកជិតខាងរបស់អ្នកស្រី ដែលពួកគេមានជីវភាពធូរធារនោះ បានសម្រេចចិត្តទៅសម្រាលកូននៅមន្ទីរពេទ្យខេត្ត ឬ ទៅប្រទេសវៀតណាម ដោយថា នៅទីនោះ មានឧបករណ៍ទំនើបនិងគ្រូពេទ្យជំនាញៗជាង។
អ្នកស្រី ខៀវ ហាត់ វ័យ៣១ឆ្នាំ មកទទួលសេវាសុខភាពនៅមណ្ឌលសុខភាពដូង
ជិះម៉ូតូជាមួយបងស្រី និងកូនតូចម្នាក់ ចូលមកមណ្ឌលសុខភាពដូង អ្នកស្រី ទេព សារុន អាយុ២៨ឆ្នាំ ឲ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃ រូបគាត់ គឺជាកម្មាការិនីនៅរោងចក្រមួយកន្លែង ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ហើយប្ដីរបស់គាត់ គឺជាកម្មករធ្វើការនៅប្រទេសថៃ។ ទោះពិនិត្យសុខភាពជាទៀតទាត់ នៅទីក្រុងភ្នំពេញក្ដី ប៉ុន្ដែ អ្នកស្រី បានមកសម្រាលកូនទី២នេះ នៅមណ្ឌលសុខភាពដូង ដូចកូនដំបូងដែរ ដោយថា ជាស្រុកកំណើត និងបាននៅជិតបងប្អូន។
អ្នកស្រីនិយាយថា សម្រាលកូននៅទីក្រុងភ្នំពេញ ត្រូវចំណាយប្រាក់កាស់ច្រើន ដោយថា លុយខំសន្សំត្រៀមសម្រាលកូន មានត្រឹមតែ២៥០ដុល្លារប៉ុណ្ណោះ និងមិនគ្រប់ថ្លៃចំណាយនោះទេ។
អ្នកស្រី ទេព សារុន អាយុ២៨ឆ្នាំ មកទទួលសេវាសុខភាពនៅមណ្ឌលសុខភាពដូង
ខ. របាយការណ៍និងការសង្កេតរបស់ប្រធានមណ្ឌលសុខភាព
ស្រុករមាសហែក ខេត្តស្វាយរៀង មានមណ្ឌលសុខភាពដល់ទៅ១១កន្លែង ដែលគ្រប់ដណ្ដប់លើឃុំចំនួន១១និងភូមិចំនួន២០៤ ហើយមានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅប្រមាណជាង១៣ម៉ឺននាក់ (១៣៧ ៩៣០នាក់) ខណៈចំនួនស្ដ្រីរំពឹងទុកថា អាចមានផ្ទៃពោះ ឬ បន្ដពូជបាននោះ មានចំនួន៣ ៤៦២នាក់។ នេះ បើតាមរបាយការណ៍ស្ដិតិប្រជាជន របស់ការិយាល័យសុខាភិបាលប្រតិបត្តិស្រុករមាសហែក ឆ្នាំ២០១៦។
ប្រធានមណ្ឌលសុខភាពម្រាម លោក ម៉ៅ គឹមសេង កត់សំគាល់ថា ចំនួនស្ដ្រីមកពិនិត្យសុខភាព និងសម្រាលកូននៅមណ្ឌលសុខភាពនេះ បានធ្លាក់ចុះនៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ ដោយថា មកពីកត្ដាធំៗចំនួន២ គឺស្ដ្រីពេញវ័យភាគច្រើនតែងធ្វើចំណាកស្រុក និងភាពខុសគ្នានៃជីវភាពរបស់ប្រជាជន។
មួយវិញទៀត លោក គឹមសេង ថា អាចមកពីមណ្ឌលសុខភាព នៅមិនទាន់បំពេញតាមការចង់បានរបស់ប្រជាជន ដូចជា នៅបញ្ហាខ្វះអគ្គិសនី ខ្វះទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ គ្មានអគារសម្រាកថែទាំសុខភាពក្រោយពេលសម្រាល កង្វះឪសថ គ្មានឡានសង្គ្រោះបន្ទាន់ និងលែងមានសេវាចុះមូលដ្ឋានដូចពេលមុនទៀត។
ប្រធានមណ្ឌលសុខភាពម្រាម លោក ម៉ៅ គឹមសេង
បើតាមរបាយការណ៍ពីមណ្ឌលសុខភាពម្រាម ចំនួនស្រ្ដីមកពិនិត្យសុខភាពនិងសម្រាលកូន បានធ្លាក់ចុះ៣ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ពីឆ្នាំ២០១៥ ដល់ឆ្នាំ២០១៧ និងមិនសម្រេចបានតាមគោលដៅថ្នាក់ជាតិសុខាភិបាលនោះទេ។ របាយការណ៍ ពន្យល់ថា ការពិនិត្យសុខភាព៤ដងមុនពេលសម្រាល បានធ្លាក់ចុះពីចំនួន៥៣,៤ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០១៤ មកត្រឹម៤៧,២ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១៥ និងធ្លាក់ចុះថែមទៀត មកត្រឹម៣៧,៦ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១៧ បើធៀបនឹងគោលដៅក្រសួងសុខាភិបាល ឲ្យបានយ៉ាងតិច៨០ភាគរយនៃចំនួនស្ដ្រី ដែលគេរំពឹងទុកថា អាចបន្ដពូជបាន។
ចំណែក តួលេខស្ដ្រីសម្រាលកូននៅមណ្ឌលសុខភាពនេះ ក៏ធ្លាក់ចុះដូចគ្នា ពីចំនួន៥៣,៤ភាគរយ នៅ២០១៥ មកត្រឹម៤០,២ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០១៦ និងមកត្រឹម៣៧,៦ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០១៧ បើធៀបនឹងគោលដៅរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ឲ្យបានយ៉ាងតិច៧២ភាគរយ នៃចំនួនស្ដ្រីមានផ្ទៃពោះសរុប ក្នុងតំបន់ដែលមណ្ឌលសុខភាពម្រាមគ្របដណ្ដប់។
ចំពោះ ប្រធានមណ្ឌលសុខភាពអង្គប្រស្រែ លោក ពេជ្រ ចាន់តារ៉ា យល់ឃើញប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ប្រជាពលរដ្ឋស្រីប្រុស ពេញកម្លាំងភាគច្រើន បានសម្រុកទៅធ្វើការរោងចក្រកាត់ដេរសំលៀកបំពាក់ នៅតាមបណ្ដាខេត្ត-ក្រុង ស្របពេលរដ្ឋាភិបាលចេញប័ណ្ណធានារ៉ាប់រងសង្គម (ប.ស.ស) ដល់ពួកគេ ដែលលោកថា កត្តានេះ កាន់តែធ្វើឲ្យមានភាពងាយស្រួល ក្នុងការពិនិត្យសុខភាពនិងសម្រាលកូន ដោយឥតគិតថ្លៃផងនោះ។
លោក ចាន់តារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា មណ្ឌលសុខភាពអង្គប្រស្រែនេះ ក៏ជួបបញ្ហាដូចនៅមណ្ឌលសុខភាពម្រាមដែរ ដូចជា ខ្វះទឹកស្អាតនិងអគ្គិសនីប្រើប្រាស់ ពុំមានបន្ទប់ក្រោយសម្រាល គ្មានឡានសង្គ្រោះបន្ទាន់ កង្វះឪសថ និងលែងមានសេវាចុះមូលដ្ឋានជាដើម។
ប្រធានមណ្ឌលសុខភាពអង្គប្រស្រែ លោក ពេជ្រ ចាន់តារ៉ា
របាយការណ៍ពីមណ្ឌលសុខភាពអង្គប្រស្រែ បង្ហាញថា នៅឆ្នាំ២០១៥ ស្ដ្រីមកពិនិត្យសុខភាពមុនពេលសម្រាលមានចំនួន៣៦,១ភាគរយ និងធ្វើបានដល់ទៅ១០០ភាគរយឯណោះនៅឆ្នាំ២០១៦ ប៉ុន្ដែក៏ធ្លាក់ចុះមកវិញ ត្រឹម៣៧,១ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១៧។ ជារួម មានតែឆ្នាំ២០១៦ប៉ុណ្ណោះ ដែលមណ្ឌលមួយនេះ សម្រេចបានតាមគោលដៅថ្នាក់ជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ប៉ុន្ដែ សម្រាប់ការសម្រាលកូននៅមណ្ឌលសុខភាពវិញ បង្ហាញថា នៅឆ្នាំ២០១៥ ស្ដ្រីមកសម្រាលកូនមានចំនួន២០,៦១ភាគរយ ហើយកើនដល់៥៨,៧១ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០១៦ និងធ្លាក់ចុះមកត្រឹម៣៩,៣៥ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០១៧ ពោលគឺរយៈពេល៣ឆ្នាំចុងក្រោយ ការសម្រាលកូននៅមណ្ឌលសុខភាពនេះ មិនបំពេញតាមគោលដៅថ្នាក់ជាតិសុខាភិបាលឡើយ។
មិនខុសពីមណ្ឌលសុខភាពម្រាម និងអង្គប្រស្រែនោះទេ អនុប្រធានមណ្ឌលសុខភាពចន្ដ្រី លោកស្រី អុំ យ៉ង់ អះអាងថា មណ្ឌលសុខភាពនេះ ក៏ជួបបញ្ហាគ្មានអគ្គិសនី និងទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ កង្វះថ្នាំដង្កូវ និងគ្មានសេវាចុះតាមមូលដ្ឋានជួបពលរដ្ឋ។
លោកស្រី មានប្រសាសន៍ថា ចំនួនស្រ្ដីមកពិនិត្យសុខភាព និងសម្រាលកូននៅមណ្ឌលនេះ បានធ្លាក់ចុះនៅឆ្នាំ២០១៧ និងថា ដើមឆ្នាំ២០១៨នេះ ស្ដ្រីមកសម្រាលកូនមានតែ២ករណីប៉ុណ្ណោះ។
លោកស្រី អុំ យ៉ង់ រៀបរាប់ថា មណ្ឌលសុខភាពចន្ដ្រីនេះ ហាក់បានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបាត់បង់ទំនុកចិត្តលើការទទួលសេវាថែទាំសុខភាព ខណៈលោកស្រី បានរំលឹក ឡើងវិញនូវរឿងរ៉ាវស្ត្រីវ័យ៣៥ឆ្នាំម្នាក់ ដែលបានស្លាប់ទាំងកូនក្នុងផ្ទៃ នៅក្នុងមូលដ្ឋានរបស់លោកស្រីគ្រប់គ្រង។
អនុប្រធានមណ្ឌលសុខភាពចន្ដ្រី លោកស្រី អុំ យ៉ង់
គ. គោលនយោបាយជាតិសុខាភិបាល
គោលនយោបាយជាតិសុខាភិបាលរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅឆ្នាំ២០១៦ បានកំណត់ឲ្យមណ្ឌលសុខភាព សម្រេចឲ្យបាន៨០ភាគរយនៃចំនួនស្ដ្រីដែលគេរំពឹងទុកថា គ្រប់អាយុ អាចបន្ដពូជបាន នៅក្នុងតំបន់ដែលមណ្ឌលសុខភាពគ្រប់ដណ្ដប់ ឬយ៉ាងហោចណាស់ ពួកគេបានមកទទួលការពិនិត្យសុខភាព៤ដង មុនសម្រាលកូន។ ម្យ៉ាងទៀត យ៉ាងហោចណាស់ ៧២ភាគរយ នៃចំនួនស្ដ្រីមានផ្ទៃពោះសរុបនៅក្នុងតំបន់ដែលមណ្ឌលសុខភាពនោះគ្រប់ដណ្ដប់ បានមកសម្រាលកូនដោយសុវត្ថិភាព។
មណ្ឌលសុខភាពនីមួយៗ ក៏តម្រូវឲ្យមានបុគ្គលិកពេទ្យ១១នាក់ យាមប្រចាំការ២៤ម៉ោង ការផ្សព្វផ្សាយដល់ពលរដ្ឋអំពីការផ្ដល់សេវាសុខភាព និងទទួលថ្នាំដង្កូរគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីផ្ដល់ឲ្យពលរដ្ឋនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន។
ឃ. ការឆ្លើយតបពីអាជ្ញាធរមានសត្ថកិច្ច និង ដំណោះស្រាយ
របាយការណ៍ពីការិយាល័យសុខាភិបាលប្រតិបត្តិស្រុករមាសហែក បង្ហាញថា ទិន្នន័យស្ដ្រីសម្រាលកូនក្នុងស្រុករមាសហែកទាំងមូល បានធ្លាក់ចុះនៅក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ពីចំនួន២ ៣៩២នាក់ មកត្រឹម២ ០៨១នាក់។
ប្រធានការិយាល័យសុខាភិបាលប្រតិបត្តិស្រុករមាសហែក លោក ភាវ សុសត្តា ទទួលស្គាល់ថា ចំនួនស្ដ្រីទៅសម្រាលកូនពិតជាមានការធ្លាក់ចុះ ហើយមណ្ឌលសុខភាពភាគច្រើន ជួបបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន ដែលមិនអាចទាន់ដោះស្រាយ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកអះអាងថា ថ្នាក់ដឹកនាំមណ្ឌលសុខភាពក្នុងស្រុករមាសហែក បានខិតខំកាត់បន្ថយការសម្រាលកូនតាមបែបបូរាណ ឬ ឆ្មបបូរាណ បានស្ទើរតែទាំងស្រុង។
លោក សុសត្តា គូសបញ្ជាក់ថា មានកត្ដាធំៗ៣ ជំរុញឲ្យចំនួនស្ដ្រីទៅសម្រាលកូនធ្លាក់ចុះ គឺបញ្ហាចំណាកស្រុក ការដឹកនាំរបស់ប្រធានមណ្ឌលសុខភាពនីមួយៗ និងកង្វះការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ មួយវិញទៀត លោកថា មកពីអង្គការដៃគូមួយចំនួនធំប្រមាណ១២អង្គការនោះ បានបញ្ចប់គម្រោងរបស់ពួកគេ ដែលជាហេតុជំរុញឲ្យការផ្ដល់សេវាសុខភាពដល់ពលរដ្ឋនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន មិនបានទូលំទូលាយដូចមុន។
ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ លោក សុសត្តា ថា ចាំបាច់ត្រូវមានការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធ និងការកៀងគររកអង្គការ ម្ចាស់ជំនួយឲ្យបានច្រើន តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ប្រធានការិយាល័យសុខាភិបាលប្រតិបត្តិស្រុករមាសហែក លោក ភាវ សុសត្តា
ង. មតិរបស់សង្គមស៊ីវិល
អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីគណនេយ្យភាពរបស់អង្គការស្តារកម្ពុជា ដែលធ្វើការក្នុងស្រុករមាសហែកនេះ លោកស្រី ជា ជ័យសុវណ្ណា មានប្រសាសន៍ថា ថ្នាក់ដឹកនាំមណ្ឌលសុខភាពនីមួយៗ ត្រូវពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន បង្កើនការផ្សព្វផ្សាយ និងអប់រំប្រជាពលរដ្ឋ កៀងគររកជំនួយពីសប្បុរសជននិងរៀបចំផែនការទៅថ្នាក់លើ ដើម្បីជួយដោះស្រាយទុក្ខលំបាករបស់ពួកគេ។
លោកស្រី ជា ជ័យសុវណ្ណា អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីគណនេយ្យភាពរបស់អង្គការស្តារកម្ពុជា ដែលធ្វើការក្នុងស្រុករមាសហែក
លោកស្រី ក៏ជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាល ឲ្យពន្លឿនការតភ្ជាប់បណ្ដាញអគ្គិសនី និងប្រព័ន្ធគមនាគម៍ទៅដល់ស្រុករមាសហែកទាំងមូល ដោយថា វានឹងជួយដល់ការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់ និងមណ្ឌលសុខភាពទាំងអស់។
ច. សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
ឆ្លងតាមការចុះស្រាវជ្រាវនិងពិនិត្យលើរបាយការណ៍ ដែលរកបានរយៈពេល៣ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មណ្ឌលសុខភាពមួយចំនួន ក្នុងស្រុករមាសហែក ខេត្តស្វាយរៀង ភាគច្រើនមិនទាន់សម្រេច បានតាមគោលនយោបាយជាតិសុខាភិបាលនោះទេ ដែលតម្រូវឲ្យមានស្ដ្រីមកសម្រាលកូនយ៉ាងតិចចំនួន៧២ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ សម្រាប់មណ្ឌលសុខភាពនីមួយៗ។
តាមការអង្កេតរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំមណ្ឌលសុខភាពនិងអង្គការពាក់ព័ន្ធ មូលហេតុចំបងនៃការធ្លាក់ចុះ គឺដោយសារប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងស្រុករមាសហែក មួយភាគធំដែលពេញកម្លាំង និងអាចបន្ដពូជ បានចំណាកស្រុកទៅធ្វើការនៅកន្លែងផ្សេង ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍ជួបការលំបាកខ្លាំង ប្រព័ន្ធអគ្គិសនី ក៏ទើបតែតភ្ជាប់ និងលទ្ធភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលមានកម្រិត ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងតំបន់នេះ៕
