សង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនបានផ្ទុះឡើងជាផ្លូវការតាំងពីដើមខែនេះមកម្ល៉េះ។ អាមេរិកបានដំឡើងពន្ធលើទំនិញចិនដែលនាំចូលអាមេរិកជាច្រើនប្រភេទដែលមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់៥០ពាន់លានដុល្លារ ខណៈដែលចិនក៏បានធ្វើការសងសឹកភ្លាមៗវិញផងដែរដោយដំឡើងពន្ធលើទំនិញអាមេរិកដែលមានតម្លៃ៥០ពាន់លានដូចគ្នាដែរ។
គ្មានប្រទេសណាមួយដែលចំនេញពីសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មនេះទេ ពោលគឺវាជាសង្រ្គាម ខាត-ខាត ទាំងសងខាង បើទោះបីជាលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានថ្លែងកាលពីខែមីនាកន្លងទៅថាសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មគឺល្អសម្រាប់អាមេរិក ហើយអាមេរិកនឹងឈ្នះ។ ប៉ុន្តែបើយោងតាមរបាយណ៍របស់នាយកដ្ឋានកសិកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកបង្ហាញថា ចិនជាទីផ្សារធំមួយដែលអាមេរិកនាំចេញផលិតកសិកម្មដែលកាលពីឆ្នាំ២០១៧កន្លងទៅ អាមេរិកបាននាំផលិតកសិកម្មចូលចិនមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត២០ពាន់លានដុល្លារ។ តាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន CNBC ផលិតផលកសិកម្ម២៥%របស់អាមេរិកគឺនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសចិន។ និយាយរួមកសិករអាមេរិកជាអ្នកដែលរងផលប៉ះពាល់ជាងគេ។
ក្រឡេកមកមើលប្រទេសចិនវិញ ចិនក៏ប៉ះពាល់មិនតិចប៉ុន្មានដែរ។ ទំនិញជាច្រើនប្រភេទរបស់ចិនត្រូវបានអាមេរិកដំឡើងពន្ធដែលធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់ក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសជាច្រើនរបស់ចិនផងដែរ។
តើសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំាំងពីរនេះអាចមានច្រកចេញអ្វីខ្លះ?
ជាទូទៅកាលណាមានជម្លោះពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសមួយនឹងប្រទេសមួយកើតឡើង ប្រទេសដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះនោះត្រូវពឹងផ្អែកលើអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកឲ្យជួយដោះស្រាយ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ជម្លោះពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិកនិងចិននេះ អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកមិនអាចធ្វើអ្វីបានទេក្រៅពីការតាមដានដោយយកចិត្តទុកដាក់លើជម្លោះនេះទេ។
ចិនក៏ធ្លាប់បានស្នើរឲ្យអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកជួយដោះស្រាយរឿងនេះដែរ ដោយចោទអាមេរិកថាបានកម្រិតការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយគ្នាដោយមិនស្មើភាពគ្នា។ ប៉ុន្តែបើទោះជាចិនបង្ហាញចេតនាចង់ឲ្យភាគីទី៣ ពោលគឺអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកមកជួយយ៉ាងណាក្តី ក៏អាមេរិកនៅតែមិនបានបង្ហាញចេតណាណាមួយក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះនេះទេដោយអាមេរិកលើកឡើងថាការដំឡើងពន្ធនេះធ្វើឡើងក្រោមហេតុផលការព្រួយបារម្ភពីបញ្ហាសន្តិសុខជាតិ។
តាមគោលការណ៍របស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ប្រទេសដែលជាសមាជិកអង្គការនេះអាចមិនខ្វាយខ្វល់ពីកាតព្វកិច្ចពាណិជ្ជកម្មដែលមានចែងក្នុងគោលការណ៍របស់អង្គការនេះដូចជាការ ធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយគ្នាដោយស្មើភាពជាដើមបាន ប្រសិនបើប្រទេសណាមួយលើកហេតុផលថាការធ្វើពាណិជ្ជកម្មនោះប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិរបស់ខ្លួន។ អាមេរិកបានប្រើលេសនេះដើម្បីមិនចូលរួមការចរចារ ឬការកាត់សេចក្តីណាមួយដែលធ្វើឡើងដោយអង្គការមួយនេះ។ ចំណែកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកក៏គ្មានហេតុផលណាមួយដែលអាចបង្ខំអាមេរិកឲ្យធ្វើតាមនោះដែរ ព្រោះហេតុផលដែលអាមេរិកប្រើនៅពេលនេះវាមិនមានអ្វីផ្ទុយពីគោលការណ៍របស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកនោះទេ។ ដូច្នេះហើយការដោះស្រាយ តាមយន្តការណ៍អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកប្រហែលជាពិបាកនឹងអាចធ្វើទៅបានក្នុងកាលៈទេសៈនេះ។
នាយកគម្រោងសិក្សាពីជំនួញនិងសេដ្ឋកិច្ចចិននៃមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាយុទ្ធសាស្រ្តនិងគោលនយោបាយ លោក Scott Kennedy បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានអនឡាញ Vox .com របស់អាមេរិកថាជម្លោះពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរនេះនឹងមានដំណោះស្រាយនៅពេលដែលប្រទេសនីមួយៗ មើលឃើញថាផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយដែលបង្កឡើងដោយជម្លោះនេះវាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ភាគីទាំងពីរ។
អ្នកស្រាវជ្រាវនិងជាអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយនៃវិទ្យាស្ថាន Roosevelt របស់អាមេរិក លោក Todd Tucker បានប្រាប់សារព័ត៌មានខាងលើបន្ថែមថាដំណោះស្រាយមួយទៀតចំពោះបញ្ហានេះគឺចិនអាចធ្វើធូរស្បើយឡើងវិញ ដោយបញ្ជាទិញផលិតផលកសិកម្មអាមេរិកបន្ថែម ហើយជួយបន្ថែមទៀតលើរឿងកូរ៉េខាងជើង។ លោកបន្តថា ពេលនោះអាមេរិកអាចនឹងលុបចោលពន្ធទាំងនោះវិញ។
នាយករងមជ្ឈមណ្ឌល Herbert A. Stiefel Center for Trade Policy Studies សម្រាប់ការសិក្សាគោលនោបាយពាណិជ្ជកម្មនៃវិទ្យាស្ថាន Cato លោក Simon Lester នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ថ្លែងប្រាប់សារព័តមាននេះដែរថាសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរអាចនឹងបញ្ចប់កាលណាប្រទេសទាំងពីរធ្វើសម្បទានឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ លោកបន្តថាដើម្បីកុំអោយការដំឡើងពន្ធដែលធ្វើឡើងដោយរដ្ឋបាល លោក ត្រាំ នៅពេលនេះមើលទៅវាដូចជារឿងឡប់ឡែរ ចិនគួរតែសម្បទានឲ្យអាមេរិកនូវរឿងមួយចំនួនដែលអាមេរិកចង់បាន ហើយអាមេរិកក៏ត្រូវតែផ្ដល់ឲ្យចិននូវរឿងមួយចំនួនវិញដែរដើម្បីកុំឲ្យគេមើលឃើញថាចិនខ្លាចសំឡុតអាមេរិក។
លោកក៏បានផ្ដល់ជាអនុសាសន៍មួយទៀតផងដែរថាចិនគួរតែរួមគ្នាជាមួយបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារការដំឡើងពន្ធពីអាមេរិកនេះ។ លោកថាការធ្វើបែបនេះវាអាចនឹងធ្វើឲ្យអាមេរិកផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ។
ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ រហូតមកដល់ពេលនេះមិនមានសញ្ញាវិជ្ជមានណាមួយដែលបង្ហាញថាសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរនេះបញ្ចប់នៅពេលណានោះទេ។ ជាក់ស្ដែងបើតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន BBC របស់អង់គ្លេសដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏នឹងដំឡើងពន្ធ១០ភាគរយបន្ថែមទៀតលើទំនិញចិនដែលមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់២០០ពាន់លានដុល្លានៅខែដើមកញ្ញានេះលើទំនិញជាង៦០០០ប្រភេទរបស់ចិន ដើម្បីជាការឆ្លើយតបដែលចិនហ៊ានសងសឹកខ្លួនដោយដំឡើងពន្ធទំនិញអាមេរិកដែលនាំចូលចិន។
