អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារនៅតែចាក់ស្រេះក្នុងសង្គមខ្មែរ ហើយអូសបន្លាយរាប់ខែ-ឆ្នាំ រហូតបណ្តាលឲ្យស្ត្រីខ្លះធ្លាក់ខ្លួនឈឺ រងរបួសធ្ងន់ធ្ងរ ពិការ និងខ្លះទៀតស្លាប់បាត់បង់ជីវិត កត្តាទាំងនេះត្រូវបានជនរងគ្រោះ សង្គមស៊ីវិល និងអ្នកច្បាប់អះអាងថា ដោយសារកង្វះទប់ស្តាត់ ឬមានវិធានការផ្លូវ ច្បាប់ឲ្យបាន ទាន់ពេល ដែលពួកគេចាត់ទុកថា ជាវប្បធម៌ និទណ្ឌភាព។
បើយើងក្រឡេកមើលរបាយការរបស់អង្គការលីកាដូចេញផ្សាយថា ចាប់ពីដើមឆ្នាំ២០១៤ ដល់ចុងឆ្នាំ២០១៦ អង្គការនេះបានឃ្លាំមើលអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារចំនួន ៣៩២ ករណី ក្នុងនោះ១០១ករណីសុំបិទបញ្ចប់ដោយជនរងគ្រោះដកពាក្យបណ្តឹង ៦៩ករណីស្ត្រីជាភរិយាវិលត្រឡប់ទៅរស់នៅជាមួយប្ដីដែលមានចរិតហិង្សាវិញ។
ការសម្របសម្រួលឲ្យស្ត្រីរងគ្រោះ ទៅរស់នៅ ជាមួយស្វាមីមានលក្ខណៈហិង្សាវិញ ដោយខ្វះចំណាត់ការផ្សេងៗចាំជួយនោះនាំឲ្យអំពើ ហិង្សាអាចនៅតែមានបន្តហើយមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ។
បើយើងពិនិត្យមើលវិសាលភាពនៃអំពើហិង្សាមានច្រើនករណី ប៉ុន្តែអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មានសម្រេចជ្រើសរើសយកករណីសិក្សាធំៗ ក្នុងខេត្តចំនួនពីរតែប៉ុណ្ណោះ រួមមាន ខេត្តកំពង់ធំ និងខេត្តកណ្តាល។
ករណីទី១ នៅស្រុកសន្ទុកខេត្តកំពង់ធំ
អ្នកស្រីអ៊ុំ សុភី វ័យ២៤ឆ្នាំ ត្រូវបានស្វាមីប្រើកាំបិទកាប់លើខ្លួន និងអាករសម្លាប់កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ នៅក្នុងចំការកៅស៊ូរបស់ក្រុមហ៊ុនស៊ូហ្គោលហៃស៊ុន ស្ថិតនៅភូមិ សិរីមង្គល ឃុំក្រយា ស្រុកសន្ទុក ខេត្តកំពង់ធំ។
-និទណ្ឌភាព គឺជាការដែលមិនបានដាក់ទោសលើជនដែលប្រព្រឹត្តល្មើសច្បាប់ឲ្យបានទាន់ពេល ហើយបណ្តោយឲ្យជននោះប្រព្រឹត្តសកម្មភាពខុសច្បាប់បន្តបន្ទាប់ទៀត។
-ចំណែកអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារនៅពេលនេះ យើងផ្តោតសំខាន់លើស្ត្រីជាជនរងគ្រោះដែលបង្កឡើងដោយបុរស។
ក្រោយពីស្លាប់អ្នកស្រី សុភី បានបន្សល់ទុកកូនប្រុសពីរនាក់ ដែលមានអាយុ២ឆ្នាំ និង៦ឆ្នាំ រស់នៅជាមួយជីដូនដែលមានជីវភាពទីទាល់ក្រ។
លោក ចែម សុជាតិ សន្តិសុខក្រុមហ៊ុនដែលបានដឹងរឿងនេះ រៀបរាប់ថា ថ្ងៃកើតហេតុម៉ោងប្រហែល៤ និង៣០នាទី កូនប្រុសច្បងរបស់ជនរងគ្រោះ បានរត់ពីកន្លែងកើតហេតុប្រមាណ២គីឡូម៉ែត្រ ដល់កន្លែងដែលលោកយាម ហើយប្រាប់ពីហេតុការណ៍។
ក្រោយមក លោកក៏ប្រញាប់ជិះម៉ូតូទៅកន្លែងកើតហេតុ ក៏បានឃើញសព អ្នកស្រី សុភី ពោរពេញទៅដោយឈាម មានស្នាមកាប់ត្រូវក្បាល ខ្នង និងក។
ផ្អែកលើទីតាំងកើតហេតុដែលក្រុមការងារវីអូឌីបានទៅដល់កាលពីថ្ងៃទី៣០ខែឧសភាគឺ ក្រោយកើតហេតុ៣ថ្ងៃ មានស្មៅតួកទី ទ្រនាប់ជើង នៅឆ្ងាយពីកន្លែងកើតហេតុប្រមាណ១០ម៉ែត្រថង់ខ្ចប់អាហារនៅរប៉ាត់រប៉ាយ ដែលអាចមានការវាយតប់គ្នាមុនកាប់សម្លាប់។
អ្វីដែលធ្វើឲ្យសន្តិសុខរូបនេះ រន្ធត់ចិត្តនោះគឺ កូនប្រុសច្បងរបស់អ្នកស្រី សុភី បានប្រាប់លោក ឲ្យនាំម្តាយខ្លួនទៅពេទ្យ។
លោករៀបរាប់ថា៖« ពូៗ ជូនម្តាយខ្ញុំទៅ ពេទ្យផង គាត់នៅមានឈាម។ កូននេះបានតឿនខ្ញុំម្តងហើយម្តងទៀត។ ខ្ញុំប្រាប់ថា ម្តាយឯងងាប់ហើយ។»
ប្រធានរដ្ឋបាលក្រុមហ៊ុនស៊ូហ្គោលហៃស៊ុន លោក អ៊ូ មាន មានប្រសាសន៍ថា អ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី ធ្វើការងារនៅក្រុមហ៊ុនលោកប្រហែលជា១ឆ្នាំមកហើយ ដោយលោកថាអ្នកនាង ជាមនុស្សស្លូតបូត មិនមានទំនាស់ជាមួយបុគ្គលណាមួយឡើយ។ ចំណែកប្តីជាមនុស្សឆេវឆាវធ្វើការងារនៅចំការកៅស៊ូនោះដែរ ។
បុរសឈ្មោះ អាំ ភាន អាយុ២៦ឆ្នាំជាប្តីអ្នកនាងអ៊ុំ សុភី ត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនក្រោយកើតហេតុ ភ្លាមៗ ហើយបញ្ជូនទៅតុលាការដើម្បីបន្តនីតិវិធី។
អ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី ធ្លាប់មានប្តីមុនរួចលែងលះគ្នាមានកូន១ ហើយចាប់តាំងពីក្លាយជាប្តីប្រពន្ធជាមួយលោក អាំ ភានជាប្តីទី២ រយៈពេល៤ឆ្នាំមក គឺអ្នកស្រីទទួលរងការវាយដំហូរហែរហូត ហើយការវាយដំនោះទៀតសោតសុទ្ធតែមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ។ នេះបើតាមបងស្រីរបស់ជនរងគ្រោះគឺ អ្នកស្រី ឆែម រឿន។
អ្នកស្រី ឆែម រឿន រៀបរាប់ថា គាត់ធ្លាប់ជួយការពារប្អូនស្រីពីអំពើហិង្សា ប៉ុន្តែត្រូវបានឈ្មោះ អាំ ភាន វាយទាំងអ្នកស្រីឲ្យរងរបួស និងគំរាមសម្លាប់អ្នកស្រីទៀតផង។
វ័យ៦២ឆ្នាំ អ្នកស្រី យ៉ាន ផាន ជាម្តាយរបស់ អ៊ុំ សុភី រៀបរាប់ថា ទំនាស់ក្នុងគ្រួសារកូនស្រី របស់គាត់នេះ កើតឡើងច្រើនដងរាប់មិនអស់ទេ ហើយថា ពេលខ្លះកើតឡើងទាំង កណ្តាល យប់ទៀតផង។រូបអ្នកស្រីយ៉ានផានឱបចៅ
ចំណែកបណ្តឹងទៅអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច អ្នកស្រីថាធ្វើឡើងច្រើនដងណាស់ ប៉ុន្តែភាគច្រើន ទទួលបានតែការសម្របសម្រួល និងពេលខ្លះមិនមានចំណាត់ការទេ។
អ្នកស្រី យ៉ាន ផាន ថ្លែងថា មុនកើតហេតុ៣ទៅ៤ថ្ងៃ កូនស្រីរបស់គាត់ថ្លែងប្រាប់ថា បើមិនមានអ្នកណាជួយឲ្យទេ ប្រាកដជាស្លាប់ដោយសារប្តីកាប់ហើយ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា ៖« វាប្រាប់ខ្ញុំថា ខ្ញុំប្រហែលមុខជាងាប់ហើយម៉ែ បើអត់មានអ្នកណារវីរវល់ជួយខ្ញុំដូច្នេះ។»
អ្នកស្រី ផាន បន្តរៀបរាប់ថា មុនថ្ងៃកើតហេតុឃាតកម្មករ២០ថ្ងៃ គាត់និងកូនស្រី បានយកករណី ដែលឈ្មោះ ភាន ប៉ងសម្លាប់នេះទៅប្តឹងសមត្ថកិច្ចប៉ុស្តិ៍ក្រយា ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចថា មិនមានស្លាកស្នាមរបួសមិនអាចចាត់ការបានទេ។
ពេលដែលរំឭកដល់ កូនស្រីដែលមានជីវភាពក្រលំបាក ខំធ្វើការដោយកម្លាំងដើម្បីយកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ និងសងបំណុលគេ ហើយរស់នៅក្នុងស្ថានភាពអំពើហិង្សារយៈពេល៤ឆ្នាំ រហូតដល់រងការសម្លាប់ដោយអណោចអធម្មនេះ អ្នកស្រី យ៉ាន ផាន ទ្រហោធំ រកនិយាយបន្តមិនរួច។
កុមារា អាយុ៦ឆ្នាំ កូនអ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី និយាយថា គាត់នឹកម្តាយ ហើយរំឭកសកម្មភាព ពេលយកដៃបិទភ្នែកម្តាយដែលស្លាប់ទាំងបើកភ្នែក។
កុមារារូបនោះនិយាយថា«ចង់ឲ្យម៉ែមកវិញ! អ្នកណាយកដៃបិទភ្នែកម៉ែនៅពេលស្លាប់? ខ្ញុំ! អូនឯងធ្វើម៉េច? ខ្ញុំបិទភ្នែក[ម៉ែ]»។
ក្រុមការងាររបស់វីអូឌីព្យាយាមសុំការឆ្លើយតបពីមេប៉ុស្តិ៍ក្រយា លោកលី ពីធូ ប៉ុន្តែមេប៉ុស្តិ៍ រូបនេះថា មិនអាចផ្តល់បទសម្ភាសន៍បានទេ ដោយសារថ្នាក់លើមិនអនុញ្ញាត ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ថា ថ្នាក់លើនោះ ស្ថិតនៅកម្រិតណានោះទេ។
ចំណែកមេភូមិសិរីមង្គលលោក ស៊ុន គឹមរ៉េន មានប្រសាសន៍ថា គ្រួសារ អ៊ុំ សុភី និង អាំ ភាន មានជម្លោះញឹកញាប់ណាស់ហើយអាជ្ញាធរក៏បានប្រឹងប្រែងជួយរកដំណោះស្រាយដែរ។ លោកថា ដោយសារលោកអស់លទ្ធភាពក្នុងការសម្របសម្រួល ក៏បានធ្វើលិខិតឲ្យអ្នកទាំងពីរលែងលះគ្នា ប៉ុន្តែថា លិខិតនោះមិនមានប្រសិទ្ធិភាពទេ គឺក្រោយមក អាំ ភាន នៅតែបំពានមករស់នៅជាមួយ អ៊ុំ សុភី ដដែល។
ករណីទី២នៅស្រុកខ្សាច់កណ្តាលខេត្តកណ្តាល
យើងងាកមកតាមដានករណីនៅស្រុកមួយក្នុងខេត្តកណ្តាលវិញ ដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ៥០គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ។
ស្រ្តីវ័យជាង៥០ឆ្នាំ ស្ថិតនៅស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្តាល បានអះអាងថា អស់រយៈពេលជាង១០ឆ្នាំមកហើយ គាត់ស៊ូទ្រាំរស់នៅក្រោមសម្ពាធហិង្សាក្នុងគ្រួសារទាំងទឹកភ្នែក។
ឈរក្រោមសំយាបផ្ទះលក់បន្លែ អ្នកស្រី ឈិន ចាន់ធឿន រស់នៅភូមិកណ្តាល ឃុំសន្លុង ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល បានរៀបរាប់ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៦ ជារៀងរាល់ថ្ងៃលោក រស់ សំបូ ដែលជាស្វាមីតែងតែចេញទៅផឹកស្រាជាមួយមិត្តភ័ក្តិ និងបង្កហិង្សាលើអ្នកស្រីស្ទើរជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
នៅអំឡុងឆ្នាំ២០០៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៦ ក្រោយពីរងអំពើហិង្សា គឺអ្នកស្រី ចាន់ធឿន អះអាងថា អ្នកស្រីបានទៅសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីសមត្ថកិច្ចឃុំសន្លុង ប្រហែលជា១ឆ្នាំម្តងឬច្រើនជាងនេះ ឲ្យជួយរកដំណោះស្រាយ និងផ្សះផ្សាគ្នាវិញ ប៉ុន្តែថា ពេលខ្លះអាជ្ញាធរឆ្លើយតបដោយ គ្រាន់តែសម្របសម្រួល តែមិនមានប្រសិទ្ធិភាព ហើយពេលខ្លះអាជ្ញាធរមិនឆ្លើយតបទេ ចំណែកអំពើហិង្សានៅតែបន្ត។
អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សំគាល់ ក្នុងអំឡុងពេលប្រើហិង្សាឆ្នាំ២០០៩ អ្នកស្រី ឈិន ចាន់ធឿន បានបញ្ជាក់ថា គាត់បានដាក់ពាក្យប្តឹងទៅតុលាការខេត្តកណ្តាល ដើម្បីលែងលះគ្នា និងបែងចែកទ្រព្យសម្បត្តិដែរ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីថា តុលាការបានទុកសំណុំរឿងនេះរហូតដល់ជាង១ឆ្នាំ ដោយមិនមានចំណាត់ការអ្វីទាំងអស់។
ក្រោយមកអ្នកស្រីនិងស្វាមីសម្រេចចិត្តរស់នៅជាមួយគ្នាវិញ ដោយនាំគ្នាទៅ ដកពាក្យប្តឹងពីតុលាការ ករណីនេះតុលាការបានចេញកិច្ចព្រមព្រៀងឲ្យពួកគេបានរស់នៅជាមួយគ្នាវិញ។
រស់នៅជាមួយគ្នាមិនបានមួយឆ្នាំផង ប្តីគាត់នៅតែបន្ត ប្រើហិង្សាបង្ករបួសស្នាមពេញខ្លួន កាន់តែខ្លាំងទៅៗ និងបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិនៅក្នុងផ្ទះដដែល។
បញ្ហានេះនាំឲ្យអ្នកស្រីមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត ខ្សោយបញ្ញាស្មារតី។
អ្នកស្រី ឈិន ចាន់ធឿន ដែលរងគ្រោះពីអំពើហិង្សារបស់ស្វាមី
កូនស្រីបង្កើតរបស់ជនរងគ្រោះហិង្សាក្នុងគ្រួសារ អ្នកនាង បូ វុទ្ធី បានឲ្យដឹងដែរថា ឪពុករបស់គាត់ធ្លាប់ប្រើហិង្សាបង្ករបួសស្នាមលើម្តាយនិងកូនៗ ហើយប្រើពាក្យសម្តីគំរាមកំហែងជាច្រើនលើកនិងច្រើនសារ។
សាក្សីឃើញហេតុការណ៍និងធ្លាប់បានជួយជនរងគ្រោះ អ្នកស្រី ឃុន ញ៉ាញ់ បានឲ្យដឹងថា លោក សំបូ ដែលជាប្តី តែងតែប្រើហិង្សាជាញឹកញាប់ទៅលើប្រពន្ធជាង១០ឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីថា សមត្ថកិច្ចនិងអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ជួយដល់ស្ត្រីរងគ្រោះនោះទេ ទើបនាំឲ្យមានហិង្សាជា ច្រើនឆ្នាំ បែបនេះ។
សាក្សីឃើញហេតុការណ៍និងធ្លាប់បានជួយជនរងគ្រោះ អ្នកស្រី ឃុន ញ៉ាញ់
មេភូមិកណ្តាល លោក ណោ ចុង បានឲ្យដឹងថា អំពើហិង្សាលើអ្នកស្រី ចាន់ ធឿន នោះ លោកធ្លាប់សម្រុះសម្រួលច្រើនដងដែរ ប៉ុន្តែមិនស្តាប់លោកបញ្ជូនរឿងនេះទៅឃុំ និង ប៉ុស្តិ៍ដើម្បីដោះស្រាយបន្ត។
លោក មេឃុំសន្លុង លោក ទៀក ឃុន មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរមិនដែលប្រងើយកន្តើយចំពោះបណ្តឹងរបស់ពលរដ្ឋនោះទេ ហើយថា រឿងក្នុងគ្រួសាររបស់អ្នកស្រី ចាន់ធឿននេះដែរ លោកផ្ទាល់និងមន្ត្រីផ្សេងទៀតតែងតែខិតខំជួយអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយ។ ប៉ុន្តែលោកថា មិនមានកំណត់ហេតុដោះស្រាយបានប៉ុន្មានដងទេ។ រូបលោកទៀកឃុនក្នុងសាលាឃុំ
អ្នកស្រីចាន់ ធឿនបញ្ជាក់ថា ដោយបារម្ភខ្លាចប្តីសម្លាប់ដោយសារហិង្សាកាន់តែមាន លក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ គាត់ក៏បានប្តឹងទៅសមត្ថកិច្ចម្តងទៀតនៅខែតុលាឆ្នាំ២០១៧ ហើយថា ពេលនោះសមត្ថកិច្ចក៏បានចាប់ខ្លួនប្តីអ្នក ស្រីបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួនហើយកាត់ទោសនៅតុលាការ។
លោក រស់ គាន់ ជាប្អូនប្រុសបង្កើតលោក សំបូរ បានរៀបរាប់ថា បងប្រុសរបស់គាត់ជាមួយស្លូតបូត ហើយខំទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃកាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ ដើម្បីយកប្រាក់មកជួយផ្គត់ផ្គង់គ្រួសាររហូតមានជីវភាពធូរធា មានផ្ទះល្អរស់នៅជាដើម។ ប៉ុន្តែលោកថា ក្រោយពីត្រឡប់មកពីប្រទេសថៃវិញ បងប្រុសគាត់មិន មានការងារធ្វើ ដើរផឹកស៊ីជាមួយមិត្តភក្តិចាប់ពីឆ្នាំ២០០២ ធ្វើឲ្យប្រពន្ធខឹងរករឿង ជាពិសេសពេលប្តីស្រវឹងសុំលុយ និងសុំគេងជាមួយមិនព្រម ក៏មានជម្លោះ ។
លោក រស់ គាន់ ជាប្អូនប្រុសបង្កើតលោក សំបូរ
លោក គាន់ អះអាងថា ករណីចាប់ខ្លួនបងប្រុសរបស់លោកដាក់ពន្ធនា គាររឿងជារឿង អយុត្តិធម៌ ព្រោះលោកថា នោះជារឿងតិចតួច។
ការចុះផ្សាយពីព័ត៌មានហិង្សាក្នុងគ្រួសារ
ព័ត៌មានស្តីពីសន្តិសុខសង្គមតាមនៅកញ្ចាក់ទូរទស្សន៍ ទូរទស្សន៍អនឡាញន៍ កាសែត គេហទំព័រព័ត៌មាន និងគេហទំព័ររបស់សមត្ថកិច្ចជាដើម មានការផ្សព្វផ្សាយពីអំពើហិង្សាក្នុង គ្រួសារជាបន្តបន្ទាប់។
ហិង្សាមួយចំនួនកើតមាននៅក្នុងផ្ទះឮសំឡេងចេញដល់អ្នកជិតខាង ហើយហិង្សាខ្លះទៀតប្តី វាយដំប្រពន្ធនៅទីសាធារណៈតែម្តង។
ពេលខ្លះអ្នកអត្ថាធិប្បាយព័ត៌មាននៅតាមទូរទស្សន៍ ឬកាសែតមួយចំនួនបាន យកករណីនេះ ទៅបកស្រាយបែបកម្លែងលេងទៀតផង។
អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារទៀតសោត មិនមែនមានតែក្នុងគ្រួសារក្រីក្រទេ ក្នុងគ្រួសារមាន ជីវភាពធូរអ្នកទទួលការអប់រំបានខ្ពស់ មានតំណែងធំក៏កើតមានដែរ។
នៅក្នុងពាក់កណ្តាលខែកក្កដានេះលោកស្រី ហុង សុភ័ណ្ឌ ជាមន្ត្រីនៅរដ្ឋសភាថ្លែង តាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកថា ស្វាមីរបស់គាត់ឈ្មោះស៊ុន ចាន់ណារិទ្ធិ មានងារជាឯក ឧត្តមជាទីប្រឹក្សាព្រឹទ្ធសភា បានប្រើហិង្សាលើរូបលោកស្រី ហើយលោកស្រីមិនហ៊ានប្តឹង ទៅតុលាការទេដោយថា ប្តីមានតំណែងធំជាងហើយប្តីបានគំរាមកំហែងដល់សាក្សី ដែលបានដឹងរឿងនេះ។
អគ្គនាយកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម នៃក្រសួងកិច្ចការនារី លោកស្រី ញាណ សុចិត្រា មានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងមានកម្មវិធីមួយចំនួនកំពុងយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការជួយដល់ស្ត្រីដែលរងគ្រោះ ដោយ សារអំពើ ហិង្សាពីស្វាមី។
អគ្គនាយកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម នៃក្រសួងកិច្ចការនារី លោកស្រី ញាណ សុចិត្រា
ទោះយ៉ាងណារបាយការណ៍មួយចំនួននិងករណីដែលក្រុមការងារយើងចុះសម្ភាសន៍ជនរងគ្រោះផ្ទាល់គឺជនរងគ្រោះមិនបានប្រើប្រាស់សេវាតាមដំណាក់កាលដែលក្រសួងកិច្ចការនារីលើកឡើងនេះទេ។
ក្រសួងកិច្ចការនារីបានសហការជាមួយវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ ដើម្បីធ្វើការស្រាវជ្រាវលើតួលេខនៃអំពើហិង្សាលើស្ត្រីនិងកុមាររៀងរាល់៥ឆ្នាំម្តង ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០១៨នេះ វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិមិនទាន់ធ្វើការវាយតម្លៃលើតួលេខនៃអំពើហិង្សាលើស្ត្រីនិងកុមារ ដោយសារខ្វះថវិកា ហើយថា គម្រោងនឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តនៅអំឡុងឆ្នាំ២០១៩ខាងមុខនេះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន ទទួលស្គាល់ថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងប្រជាពលរដ្ឋ មួយចំនួនមិនទាន់ទទួលបានចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ទូលំទូលាយទាក់ទងនិងអំពើហិង្សានៅឡើយ។លោក បន្តថាមូលហេតុនេះ នាំឲ្យអាជ្ញាធរនិងអ្នកជិតខាងនៅតែគិតថា អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារជារឿងក្នុងគ្រួសារឬជារឿងឯកជន ដែលអ្នកខាងក្រៅមិនត្រូវជ្រៀតជ្រែក។រូបលោកជិន ម៉ាលីន
លោក ម៉ាលីន ពន្យល់ថា បើសិនជាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានយឺតយ៉ាវក្នុងការបំពេញភារៈកិច្ចនេះ ជនរងគ្រោះអាចប្តឹងទៅក្រសួងមហាផ្ទៃឲ្យចាត់ការមន្ត្រីនោះ ចំណែកស្ថាប័នតុលាការដែលយឺតយ៉ាវឬមិនយកចិត្តទុកដាក់ ជនរងគ្រោះអាចប្តឹងទៅក្រសួងយុត្តិធម៌ដើម្បីចាត់វិធានការ។
អ្នកច្បាប់និងអង្គការការពារសិទ្ធស្ត្រី
មានត្រា៣នៃច្បាប់ស្តីពី ការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សា ក្នុងគ្រួសារ និងកិច្ចការពារជនរងគ្រោះ បានចែងថា អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារទាមទារឲ្យមានការទប់ស្កាត់ទាន់ពេលវេលា និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាព ហើយតម្រូវឲ្យចាត់វិធានការសមស្របបំផុត ដើម្បីការពារជនរងគ្រោះ ឬអាចនឹងរងគ្រោះ រួមមាន អំពើហិង្សា ប៉ះពាល់ដល់ជីវិត ប៉ះពាល់ដល់បូរណភាពរូបកាយ ការធ្វើទារុញកម្ម ឬការធ្វើអំពើឃោរឃៅ ឬឈ្លានពានផ្លូវភេទជាដើម។
មាត្រា២២២នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងថា អំពើហិង្សា ប្រព្រឹត្ត ដោយ សហព័ទ្ធ ឬអនីតិ សង្វាសជន ត្រូវផ្ដន្ទាទោស ដាក់ពន្ធនាគារពី២ឆ្នាំទៅ៥ឆ្នាំ។
នាយិកាអង្គការយ៉េនឌី និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា លោកស្រី រស់ សុភាព សង្កេតឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារហាក់នៅទ្រឹងមិនដំណើរការ ដោយសារស្ត្រីរងគ្រោះនៅតែបន្តរស់ក្រោមអំពើហិង្សា។
នាយិកាអង្គការយ៉េនឌី និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា លោកស្រី រស់ សុភាព
ចំណែក នាយិកាអង្គការកម្ពុជា ដើម្បីជួយស្ត្រីមានវិបត្តិហៅកាត់ថា (CWCC) លោកស្រី ប៉ុក បញ្ញាវិចិត្រ ដែលធ្វើការផ្នែក ជួយស្ត្រី និងកុមារ រងគ្រោះដោយអំពើហិង្សា បានបញ្ជាក់ថា អំពើហិង្សាមិនមានការថយចុះនោះទេ ដោយថា ក្នុងមួយឆ្នាំៗអង្គការរបស់គាត់ទទួលពាក្យពីជនរងគ្រោះ ឬសាច់ញាតិ ឲ្យជួយសង្គ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្លូវច្បាប់ដល់ពួកគេ កើនឡើងរាល់ឆ្នាំ។
លោកមេធាវី សំ សុគង់ ពន្យល់ថា ច្បាប់ស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងកិច្ចការពារជនរងគ្រោះនិងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ បានចែងថា នៅពេលប្តីបង្កហិង្សាកើតឡើងធ្ងន់ធ្ងរលើប្រពន្ធ ដោយអូសបន្លាយជាច្រើនខែ ឆ្នាំ ហើយជនរងគ្រោះបានប្តឹងទៅសមត្ថកិច្ចជាច្រើនដង ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចមិនជួយដោះស្រាយ ដោយទុករឿងនោះបណ្តាលឲ្យស្ត្រីរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរ និងស្លាប់ ករណីនេះ លោកថា នេះជាវប្បធម៌និទណ្ឌភាព បើទោះជាតុលាការសម្រេចផ្តន្ទាទោសជនល្មើសក្រោយពីកើតហេតុក៏ដោយ។
លោកមេធាវី សំ សុគង់
ការអង្កេតប្រជាសាស្រ្ត និងសុខភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលឆ្នាំ២០១៤ បានបង្ហាញថា ៣១%នៃស្រ្តីដែលធ្លាប់រៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍អាយុ ចន្លោះពី ១៥ឆ្នាំ ដល់ ៤៩ឆ្នាំ ត្រូវបានរាយការណ៍ថា បានទទួលរងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារពីសំណាក់ស្វាមី រួមមាន អំពើហិង្សាតាម ផ្លូវកាយ ផ្លូវភេទ ផ្លូវអារម្មណ៍ និងផ្នែក សេដ្ឋកិច្ចផងដែរ។ ៣៨%នៃស្រ្តីដែលបានរងអំពើហិង្សា តាមផ្លូវកាយ ឬផ្លូវភេទ មិនបានស្វែងរកអន្តរាគមន៍ឬប្រាប់អ្នកណាទេ។
ជាផ្នែកមួយនៃដំណោះស្រាយតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការលីកាដូ រកឃើញថា ដើម្បីទប់ស្កាត់អំពើហិង្សា ឬ ជួយជនរងគ្រោះឲ្យបានទាន់ពេលវេលានោះ ត្រូវផ្ដល់ធនធានឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ដល់មន្រ្តីនគរបាលនិងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដើម្បីអាចឱ្យអ្នកទាំងនោះមានលទ្ធភាព ក្នុងការស៊ើបអង្កេតករណីនៃអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ព្រមទាំងអាចផ្តល់កិច្ចការពារ និងជួយគាំទ្រជនរងគ្រោះ ស្របតាមកាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់។
បង្កើតបណ្ដាញជម្រកសុវត្ថិភាពបណ្ដោះអាសន្ននៅទូទាំងប្រទេសដែលឧបត្ថម្ភដោយរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ជួយគាំទ្រស្ត្រីដោយ អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ដើម្បីឱ្យជនរងគ្រោះទាំងនោះអាចគេចចេញពីស្ថានភាពហិង្សា។
បង្កើតកញ្ចប់ថវិកាពិសេសសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជនរងគ្រោះនៃអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារដែលគ្មានលទ្ធភាពដំណើរការ បណ្ដឹងព្រហ្មទណ្ឌនិងបណ្ដឹងលែងលះ ដើម្បីជួយគាំទ្រអ្នកទាំងនោះ លើការចំណាយថ្លៃ តុលាការ សោហ៊ុយធ្វើដំណើរ និងសំណងនៃថ្ងៃធ្វើការដែលបានខាតបង់។
ធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារនិងកិច្ចការពារជនរងគ្រោះ ដើម្បីនិរាករណ៍ចោលនូវបទបញ្ញត្តិដែលអនុញ្ញាតឬលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការផ្សះផ្សាករណីអំពើហិង្សាក្នុង គ្រួសារពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឬ តុលាការ៕