ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានបាននាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការតាមអនឡាញ ដើម្បីទាមទារឲ្យតុលាការ ពិចារណាទម្លាក់បទចោទប្រកាន់លើអតីតអ្នកយកព័ត៌មានវិទ្យុអាស៊ីសេរី (RFA) ពីររូប ដោយពួកគេយល់ថា ការចោទប្រកាន់ទាក់ទងនឹងការផ្តល់ព័ត៌មានដែលនាំអន្តរាយដល់ ប្រទេសជាតិនេះជាការចោទប្រកាន់មួយធ្ងន់ធ្ងរពេក។
អតីតអ្នកយកព័ត៌មានវិទ្យុអាស៊ីសេរី ពីររូប ត្រូវបានតំណាងអយ្យការសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ចោទប្រកាន់កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ពីបទ «ប្រគល់ឲ្យរដ្ឋបរទេសនូវព័ត៌មានជាអាទិ៍ ដែលបង្កឲ្យមានការអន្តរាយដល់ការការពារជាតិតាម» តាមមាត្រា ៤៤៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។
ក្នុងសេចក្ដីអំពាវនាវរបស់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានដាក់លើអនឡាញនោះ ពួកគេមានបារម្ភចំពោះការចោទប្រកាន់នេះ ថាកំពុងតែបង្កភាពភ័យខ្លាចដល់អ្នកសារព័ត៌មានដែលកំពុងបំពេញវិជ្ជាជីវៈ និងធ្វើឲ្យសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាធ្លាក់ចុះ ខណៈដែលពួកគេ បានអនុវត្តតាមមាត្រា៥នៃច្បាប់សារព័ត៌មានដែលចែងថា សារព័ត៌មានមានសិទ្ធិទទួលព័ត៌មានដែលស្ថិតក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។
លោក លោក ម៉ៃ ទិត្យថារ៉ា ជាអ្នកសារព័ត៌មានម្នាក់ដែលបានចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការនោះថា លោកចូលរួមធ្វើយុទ្ធនាការជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានផ្សេងៗទៀតនេះ ដោយយល់ថា តុលាការចោទនោះធ្ងន់ធ្ងរពេក ខណៈដែលអ្នកទាំងពីររូបនេះ ធ្វើការប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថាធ្ងន់ធ្ងរណាស់ បើយើងក្រឡេកទៅមើលសម្រាប់បរទេសមួយចំនួន គេសរសេររឿងលក់ឲ្យក្រៅប្រទេស ហេតុអីមិនចោទប្រកាន់ គេអញ្ចឹងផងទៅ ហេតុអីបានជាដាក់សម្ពាធទៅលើពួកគាត់ទាំងពីរ។ អញ្ចឹងសម្រាប់យើង ជាអ្នកសារព័ត៌មាន ទាំងអស់គ្នាដែលធ្វើការសព្វថ្ងៃ ខ្ញុំយល់ថាយើងធ្វើការទាំងភ័យខ្លាច ភ័យខ្លាចរបៀបម៉េច? គឺភ័យខ្លាចនៅពេល ដែលព្យាយាម ធ្វើរឿងដែលស៊ីជម្រៅណាមួយ យើងគិតថានឹងអាចប៉ះ ពាល់ដោយសារអីយើងនឹងត្រូវ បានចោទប្រកាន់ ដោយករណីណាមួយ»។
លោក ទិត្យថារ៉ា បន្តថា យុទ្ធនាការដែលពួកគាត់ធ្វើនៅតាមអនឡាញ ចាប់ពីកុម្ភៈ រហូតដល់ចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់យុទ្ធនាការនេះ ពួកគាត់នឹងយកញ្ញាត្តិនោះទៅដាក់នៅតុលាការ ក្រសួងយុត្តិធម៌ និងខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីសុំឲ្យដោះលែងអតីតអ្នកយកព័ត៌មានវិទ្យុអាស៊ីសេរីទាំងពីររូប។
នាយកវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការសិក្សាផ្នែកសារព័ត៌មានលោក មឿន ឈានណារិទ្ធ គាំទ្រចំពោះលិខិចំហនេះ ដោយយល់ថា អ្នកសារព័ត៌មានទាំងពីររូបមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីខុសច្បាប់នោះទេ។
លោកបន្តថា បើតាមច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មាន បានចែងធានាដល់សិទ្ធិនិងសេរីភាព ក្នុងការយកព័ត៌មានទៅផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស។
លោកថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបគឺយើងអាចចែករំលែកព័ត៌មានទាំងនៅ ក្នុងប្រទេសទាំងលក្ខណៈអន្តរជាតិក៏ដូចជាអ្នកសារ ព័ត៌មានអន្តរជាតិ ក៏បានចែករំលែកព័ត៌មាន របស់គេមកដល់កម្ពុជាយើង ក៏ដូចជាប្រទេសដទៃទៀត នៅជុំវិញពិភពលោកដែរ។ អញ្ចឹងគ្រាន់តែជាការចែករំលែកផ្ដល់ព័ត៌មានតាមវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ខ្ញុំគិតថាវាមិនមែនជាកំហុសឆ្គងនោះទេ ប៉ុន្តែវា ថែមទាំងត្រូវបានការពារដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញាក៏ដូចច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មានខ្មែរទៀតផង»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន ចាត់ទុកការទាមទាមនោះថា ជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកសារព៍ត៌មានក្នុងការ បញ្ចេញមតិ ប៉ុន្តែលោកថា មិនបានផលប្រយោជន៍អ្វីនោះទេ។ លោកបន្តថា ការចោទប្រកាន់ទៅលើអតីតអ្នកយកព័ត៌មានពីររូបនោះ គឺតុលាការធ្វើទៅតាមច្បាប់។
លោកថា៖ «បើនិយាយពីទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេសគឺមិនទទួល បានផលអីទេ មិនអាចជួយដល់ជនត្រូវចោទទាំងពីរនោះបានទេ។ អញ្ចឹងជាការល្អគួរតែចូលរួមក្នុងដំណើរការនីតិវិធីវិញ តើខ្លួន មានភស្តុតាងអ្វីខ្លះ ដើម្បីដោះបន្ទុកជនត្រូវចោទទាំងពីរនេះ ពីព្រោះថាខាងសមត្ថកិច្ចគេមានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកច្បាស់លាស់ និងគ្រប់គ្រាន់ហើយធ្ងន់ធ្ងរទៀតផង។ អញ្ចឹងអ្វីអាចធ្វើបានគួរចូលរួមដំណើរការនីតិវិធីដាក់នៅភស្តុតាងឯកសារទាំងឡាយណា ដែលមានប្រយោជន៍ដល់ជនត្រូវចោទទាំងពីរ ជាជាងការធ្វើនិយាយចំហដែលជាទិដ្ឋភាពច្បាប់គោលការណ៍ ច្បាប់ប្រជាធិបតេយ្យ មិនមានឥទ្ធិពលអ្វីទៅតុលាការទេ»។
អតីតអ្នកយកព័ត៌មានវិទ្យុអាស៊ីសេរី លោក អួន ឈិន និងលោក យាង សុជាមេត្តា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួននៅក្នុងផ្ទះសំណាក់មួយនៅក្នុងខណ្ឌមានជ័យកាលពីថ្ងៃទី១៤ខែវិច្ឆិកា ដោយសមត្ថកិច្ចចោទថា បានលួចផលិតព័ត៌មានពីប្រទេសកម្ពុជា ផ្ញើរទៅឲ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ វិទ្យុអាស៊ីសេរីបានបិទការិយាល័យរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជាកាលពីខែកញ្ញាកន្លងទៅនេះ បន្ទាប់ពីមានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ ក្រោយការបិទការិល័យនេះ ក្រសួងព័ត៌មានកម្ពុជាបានប្រកាសចាត់វិធានការ ប្រសិនបើបុគ្គលិកអាស៊ីសេរីនៅតែបន្តចុះយកព័ត៌មានទៀតនោះ។
អ្នករាយការណ៍គ្មានព្រំដែន (Reporters without Borders) កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ បង្ហាញរបាយការណ៍ថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា នឹងបន្ដធ្លាក់ចុះថែមទៀតនៅឆ្នាំនេះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាល របស់លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងការចាប់ខ្លួនអតីតបុគ្គលិកវិទ្យុអាស៊ីសេរី២នាក់។
កាលពីចុងខែវិច្ឆិកា ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានក៏បានដាក់ញត្តិដែលមានស្នាមមេដៃជិត១០០ ដើម្បីសុំឲ្យតុលាការទម្លាក់បទចោទដែរ តែមិនទទួលបានផលទេ៕
