រដ្ឋមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ បានផ្ដល់មតិទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យប្រើវិធីសាស្ត្រការទូត បញ្ចុះបញ្ចូលប្រទេសជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប ដោយថា ដើម្បីទប់ស្កាត់ការសម្រេចព្យួរភាពអនុគ្រោះពន្ធគយសម្រាប់ទំនិញកម្ពុជានាំចូលទីផ្សារអឺរ៉ុប។
រដ្ឋមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មរូបនេះ បានស្នើជាមតិបែបនេះ នៅក្នុងរបាយការណ៍មួយផ្ញើជូនទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី០៤ ខែធ្នូនេះ។
ក្នុងរបាយការណ៍ដែលភ្ជាប់ដោយត្រាក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ហត្ថលេខា និងឈ្មោះផងនោះ លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ បានរៀបរាប់ប្រាប់លោក ហ៊ុន សែន ថា ទំនិញកម្ពុជាតម្លៃ ៦ពាន់ ២៥៩លានដុល្លារ ត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប ខណៈដែលកម្ពុជាបានទំនិញតម្លៃ ២ពាន់ ៩១៦លានដុល្លារ ចូលទៅទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីឆ្នាំ២០១៦កន្លងមក។
របាយការណ៍នោះ បានឲ្យដឹងថា ទំនិញកម្ពុជាដែលត្រូវបាននាំចូលទៅទីផ្សារអាមេរិកនោះ ត្រូវបង់ពន្ធជាមួយអត្រា ១២ភាគរយ ឬដែលមានតម្លៃជាង ៣០០លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន ខណៈដែលអាមេរិកផ្ដល់ភាពអនុគ្រោះពន្ធមានតម្លៃប្រហែល ១០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។
សម្រាប់ទំនិញនាំចូលទីផ្សារអឺរ៉ុបវិញ លោក សូរស័ក្តិ បានប្រាប់ទៅលោក ហ៊ុន សែន ថា កម្ពុជាបានទទួលភាពអនុគ្រោះពន្ធគយទាំងស្រុងពីសហភាពអឺរ៉ុបសម្រាប់ទំនិញគ្រប់ប្រភេទ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាពុំចាំបាច់បង់ពន្ធទំហំ ៦៧៦លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំ២០១៦កន្លងមក។
ក្នុងរបាយការណ៍ដដែលនោះ រដ្ឋមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មរូបនេះ មិនបានបង្ហាញក្ដីបារម្ភចំពោះការព្យួរភាពអនុគ្រោះពន្ធគយពីអាមេរិកនោះឡើយ ដោយលោកថា ទំនិញកម្ពុជាត្រូវបង់ពន្ធក្នុងអត្រា ៥ភាគរយ ឬមានតម្លៃប្រហែល ១០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។
ផ្ទុយទៅវិញ លោក សូរស័ក្តិ បានលើកឡើងថា កម្ពុជានឹងត្រូវបង់ពន្ធរហូតដល់ទៅ ៦៧៦លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុប លុបចោលភាពអនុគ្រោះពន្ធគយសម្រាប់ទំនិញកម្ពុជានោះ។
នៅត្រង់ចំណុចនេះ លោក សូរស័ក្តិ បញ្ជាក់ផងដែរថា ទំនិញនាំចេញពីកម្ពុជាចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប ត្រូវបានផលិតឡើងដោយកម្មករប្រហែល ៤០ម៉ឺននាក់។
ខណៈដែលកម្ពុជាទទួលបានភាពអនុគ្រោះពន្ធក្រោមប្រព័ន្ធ «អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ»នោះ រដ្ឋមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មរូបនេះ បានស្នើទៅលោក ហ៊ុន សែន ឲ្យប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រការទូត បញ្ចុះបញ្ចូលបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប ដើម្បីទប់ស្កាត់ប្រទេសទាំងនោះ កុំឲ្យសម្រេចព្យួរការលើកលែងពន្ធគយសម្រាប់ទំនិញនាំចូលពីកម្ពុជា ដោយលោកលើកឡើងថា បណ្ដាប្រទេសសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុបភាគច្រើន មានភាពទន់ភ្លន់ និងយោគយល់ដល់ស្ថានភាពកម្ពុជា។
លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ បានស្នើបែបនេះទៅលោក ហ៊ុន សែន ចំពេលដែលសហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលនាំមុខដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប បានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចមកលើកម្ពុជា បន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា។
ខណៈដែលមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា បន្តស្ថិតនៅក្រោមការឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារការចោទប្រកាន់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា «ក្បត់ជាតិ» ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី០៣ ខែកញ្ញាមកនោះ ថ្នាក់ដឹកនាំ ១១៨រូបរបស់បក្សនេះ ក៏ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំផងដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណា បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន នៅតែពុំផ្លាស់ប្ដូរជំហរទៅរកគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សដូចដែលសហគមន៍អឺរ៉ុបបានទាមទារនោះ សភាសហភាពអឺរ៉ុប បានចេញសេចក្ដីសម្រេច ១៣ចំណុច កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូនេះ។
ក្រៅពីបង្ហាញក្ដីបារម្ភយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះលំហប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះ សភាអឺរ៉ុបបានរំឭកដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យបំពេញកាតព្វកិច្ច និងការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួន ចំពោះគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន។
ជាងនេះទៅទៀត សភាអឺរ៉ុបបានប្រាប់ទៅរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអឺរ៉ុប លោកស្រី Federic Mogherini និងរដ្ឋមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប លោកស្រី Anna Cecilia Malmström ឲ្យត្រួតពិនិត្យឡើងវិញនូវភាពអនុគ្រោះពន្ធគយនៅក្រោមប្រព័ន្ធ «អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» ឬហៅកាត់ថា EBA ដែលត្រូវបានផ្ដល់មកឲ្យប្រទេសកម្ពុជា។
នៅត្រង់ចំណុចនេះ សភាអឺរ៉ុបបានលើកឡើងថា ប្រសិនបើកម្ពុជាបន្តធ្វើសកម្មភាពរំលោភលើកាត្វពកិច្ចរបស់ខ្លួននៅក្រោមប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ សភាអឺរ៉ុបបានប្រាប់ទៅរដ្ឋមន្ត្រីអឺរ៉ុបទាំង ២រូប ឲ្យផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ននូវការផ្ដល់ភាពអនុគ្រោះពន្ធមកដល់កម្ពុជា។
សភាអឺរ៉ុប ថែមបានប្រាប់ទៅក្រសួងការបរទេសអឺរ៉ុបផងដែរ ឲ្យរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះបុគ្គលទាំងឡាយណា ដែលសភាអឺរ៉ុបថា ទទួលខុសត្រូវលើការរំលាយគណបក្សប្រឆាំង និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
នៅត្រង់ចំណុចនេះ សភាអឺរ៉ុបបានបញ្ជាក់ថា បញ្ជីឈ្មោះបុគ្គលទាំងនោះ អាចនឹងត្រូវដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមវិធានការរឹតបន្តឹងទិដ្ឋាការ និងបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានប្រាប់វីអូឌីតាមទូរសព្ទកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍កន្លងមកនេះថា កម្ពុជាមិនអាចទទួលយកបាននោះឡើយសម្រាប់សេចក្ដីសម្រេចបែបនេះ ហើយចាត់ទុកថា នេះជាការបង្ខឹតបង្ខំមកលើកម្ពុជា។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា គាត់ (EU)បង្ខឹតបង្ខំឲ្យធ្វើតាមចិត្តគាត់ គឺទៅមិនរួចទេ ព្រោះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅតែបន្តពង្រឹងជំហររបស់ខ្លួនក្នុងការអនុវត្តគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា។ ដូច្នេះ គឺជាការបង្ខឹតបង្ខំមិនអាចទទួលយកបានទេ»។
លោកបន្តថា រដ្ឋាភិបាលមិនអាចលក់ឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពដើម្បីដោះដូរមេបក្សប្រឆាំង ដែលលោកថា «ក្បត់ជាតិ» និងល្មើសច្បាប់បានទេ។ លោកបន្ថែមថា កម្ពុជាគ្មានផ្លូវជម្រើសទេ បើសិនជាសហភាពអឺរ៉ុបលែងផ្តល់ការអនុគ្រោះពន្ធដូចការព្រមានមែននោះ ដោយថា ការបោះបង់ចោលឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាព គឺជាការបំផ្លាញសន្តិភាព៕
