ក្រុមអ្នកតាមដាន លើកឡើងថា ការដាក់ពិន័យត្រឹមស្តីបន្ទោស ទៅលើចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា ដែលពួកគេប្រព្រឹត្តខុស មិនមែនជាយន្តការធ្វើកំណែទម្រង់ ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ធានាដល់យុត្តិធម៌សង្គមទេ។
ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម កាលពីម្សិលមិញ បានបើកសម័យប្រជុំលើកទី២៩ ក្រោមព្រះរាជាធិបតី ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី នៅព្រះបរមរាជវាំង។
ក្រោយបិទកិច្ចប្រជុំ អគ្គលេខាធិការឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម លោក សំ ប្រជាមានិត ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា អង្គប្រជុំបានឯកភាព ដាក់ពិន័យចៅក្រម ១២រូប និងព្រះរាជអាជ្ញា៥រូប។ លោកថា ពិន័យនោះភាគច្រើន ជាការស្តីបន្ទោសផ្ទាល់មាត់ ពាក់ព័ន្ធនឹងផ្នែករដ្ឋបាល។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោកបណ្ឌិត មាស នី យល់ថា ការបង្ហាញរបាយការណ៍ ទូលព្រះមហាក្សត្រ ក្នុងនាមព្រះអង្គជាព្រះប្រធានឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម ពីចំនួនមន្ត្រីតុលាការដែលបានធ្វើខុសលោកថា ជាទិដ្ឋភាពខាងក្រៅឆាក ប៉ុន្តែលោកថា ព្រះមហាក្សត្រទំនងជាទ្រង់ឆ្វេងយល់ថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ពេលនេះ បានផ្តល់ទំនុកចិត្តដល់ពលរដ្ឋកម្រិតណា បើទោះបីព្រះអង្គបានរក្សាភាពស្ងាត់ស្ងៀមក៏ដោយ។
លោក មាស នី វិភាគទៀតថា បើគេប្រៀបធៀបពីទំហំនៃបញ្ហាកើតឡើងក្នុងសង្គម និងចំណាត់ការស្តីបន្ទោស មន្ត្រីតុលាការជាង១០រូប លោកថា ប្រហែលជាមិនមែនជាយន្តការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាទេ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថាមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ ដោយសារដាក់ពិន័យដោយសាររឿងស្អី? ថាតើដាក់ពិន័យដោយសារតែមិនបានបំពេញតួនាទីតាមវិជ្ជាជីវៈទៅតាមអ្វីដែលបានចែងក្នុងក្រមសីលធម៌ ឬដោយសារតែចៅក្រមនិងព្រះរាជអាជ្ញាហ្នឹងឯងមិនបានធ្វើនូវអ្វីដែលអ្នកនយោបាយប្រាប់ឲ្យធ្វើ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ យល់ថា ការប្រកាសដាក់ពិន័យមន្ត្រីតុលាការ លោកថាមិនមែនជារឿងថ្មីទេ ហើយថាការស្តីបន្ទោស ក៏មិនមែនជាការធ្វើកំណែទម្រង់ ជំរុញឲ្យមានយុត្តិធម៌សង្គមដែរ។
អ្នកតាមដានរូបនេះ ពន្យល់ថា ការធ្វើកំណែទម្រង់ពិតប្រាកដ លុះណាតែរដ្ឋមានច្បាប់ហាមមន្ត្រីតុលាការ កុំឲ្យចូលជាសមាជិកនយោបាយ និងត្រូវធ្វើច្បាប់ដាក់ទោស អ្នកនយោបាយណា ដែលប្រើអំណាច ឬឥទ្ធិពល របស់ខ្លួន ទៅជ្រៀតជ្រែក ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
លោកថា៖ «ត្រូវមានច្បាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើអ្នកណាដែលដាក់សម្ពាធទៅលើចៅក្រមនិងព្រះរាជអាជ្ញា។ហើយក៏ត្រូវបណ្តុះបណ្តាលក្រមសីលធម៌មួយ ក្នុងចំណោមមេដឹកនាំ អ្នកកាន់អំណាចហ្នឹងថា នៅពេលដែលករណីណាមួយទៅដល់តុលាការពិនិត្យមើលហើយ គឺខ្លួនឯងអត់ត្រូវធ្វើអត្ថាធិប្បាយស្អីទេ។ អត្ថាធិប្បាយស្អីឡើងចុះ អាហ្នឹងជាការដាក់សម្ពាធតុលាការទេ»។
បើតាមលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ ចៅក្រម និងប្រធានតុលាការមួយចំនួនជាគណៈអចិន្ត្រៃយបក្ស ឬគណៈកម្មាធិការកណ្តាល ឬហៅមជ្ឈឹមបក្ស របស់គណបក្សកាន់អំណាច។
ក្នុងនោះមានលោក ឌិត មន្ទីរ ជាប្រធានតុលាការកំពូលបច្ចុប្បន្ន លោកចៅក្រម ជីវ កេង និងអគ្គព្រះរាជ្ញាលោកស្រី ជា លាង ជាដើម។
ប្រធានក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក ហង្ស វិទូ វិភាគ ប្រហាក់ប្រហែលដែរថា របាយការណ៍នៃការស្តីបន្ទោសនេះ មិនមែនជាការធ្វើកំណែទម្រង់ទេ ដោយថាទំនងជាឆុតឆាកមួយ ត្រូវគេរៀបចំឡើង ទូលព្រះមហាក្សត្រថា ស្ថាប័នតុលាការកំពុងបំពេញការងារបានល្អតាមវិជ្ជាវីជីវៈ។ប៉ុន្តែលោកថា របាយការណ៍នេះមិនឆ្លុះបញ្ជាំងការពិតទេ។
លោកថា៖ «ការចាប់សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ការរំលាយគណបក្សប្រឆាំង ការចាប់សកម្មជនមាតាធម្មជាតិ និងមានសកម្មភាពច្រើនទៀតសឹងថារឿងអយុត្តិធម៌នៅក្នុងស្រុកខ្មែរ ហ្នឹងរៀបរាប់មិនអស់ទេ ទាំងខ្ញុំទាំងគេនរណាក៏មើលឃើញដែរ»។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមអ្នកតាមដាន បានផ្តល់ជាយោបល់ថា ការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នោះណាតែ រដ្ឋធ្វើច្បាប់ កុំឲ្យក្រសួងយុត្តិធម៌ ដែលជាសេនាធិការ របស់រដ្ឋាភិបាលនោះ មានអំណាចទៅលើចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា ឬជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងកិច្ចការ របស់ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម៕
