អង្គការសង្គមស៊ីវិល ២៨ ចេញសេចក្តីថ្លែងការរួមគ្នាមួយ ដើម្បីស្នើទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ឱ្យលើកយកពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សដាក់បញ្ចូលក្នុងរបៀបវីរៈនៃកិច្ចប្រជុំមហាសន្និបាតសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ UNHRC លើកទី៤២ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយពិតប្រាកដមួយ។
យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចេញថ្ងៃទី៣០ សីហា ក្រុមអង្គការសង្គមជាតិ និងអន្តរជាតិចំនួន២៨ ដែលធ្វើការផ្តោតលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ក្រមច្បាប់ និងប្រជាធិបតេយ្យ ក្នុងនិងក្រៅប្រទេសកម្ពុជា បានលើកពីបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្សចំនួន៣ ចំណុច ដើម្បីស្នើសុំការគាំទ្រស្វែងរកដំណោះស្រាយពីអង្គមហាសន្និបាទក្នុងខែកញ្ញានេះ និងក្រើនរំឭកពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សដែលកំពុងបន្តកើតឡើងនៅកម្ពុជា។
អង្គការទាំងនោះរួមមានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា អង្គការលីកាដូ សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) និងអង្គការសមាជិកសភាអាស៊ានសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្សជាដើម។
តាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលនេះ បញ្ហាទាំង៣ ចំណុចរួមមានការប្រើវិធានការបង្ក្រាបលើមានអ្នកនិន្នាការប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ការរឹតបណ្តឹងសេរីភាពបាតុកម្មអហិង្សា និងក្រុមការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងការវាយប្រហារអ្នកសារព័ត៌មាន និងគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោយការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត ដែលអង្គការរបស់លោកបានចូលរួមចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ខាងលើ ចង់ឃើញបញ្ហាទាំង៣ ចំណុចនោះ ត្រូវបានចោទសួរទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងមហាសន្និបាតសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិថ្ងៃខាងមុខ បើទោះកន្លងមករដ្ឋាភិបាលបានបដិសេធ និងទាត់ចោលរួចហើយក្តី។
លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា៖ «ជាទូទៅ ទោះបីរបាយការណ៍អង្គការអន្តរជាតិ របាយការណ៍អង្គការជាតិក៏ដោយ កន្លងមកយើងឃើញរដ្ឋាភិបាលតែងតែធ្វើការបដិសេធ ហើយទាត់ចោល ហើយជូនកាលថារបាយការណ៍នោះវាជា មាននិន្នាការប្រឆាំងអីជាដើម។ អាហ្នឹងវាជាសិទ្ធិរបស់រដ្ឋាភិបាលទេ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលការលើកឡើង អាហ្នឹងគេ[UNHRC]ធ្វើការថ្លឹងថ្លែងទៅ។ ព្រោះយើងចង់ឱ្យមានការកែលម្អអីចឹងទេ»។
អនុប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) ប្រចាំអាស៊ី លោក Phil Robertson ថា ការស្វែងរកដំណោះស្រាយមួយ ចំពោះវិបត្តិសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដែលលោកថាកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ គឺជារឿងចាំបាច់។
លោក Robertson ប្រាប់ វីអូឌី តាមសារអេឡិចត្រូនិចអ៊ីមែលថា៖ «ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា គឺអាក្រក់បំផុត និងកំពុងវិវឌ្ឍន៍ទៅកាន់តែអាក្រក់ ដែលទាមទារឱ្យមានការឆ្លើយតបកាន់តែខ្លាំងពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ការទាមទារឱ្យមានដំណោះស្រាយមួយ នៅឯមហាសន្និបាតសិទ្ធិមនុស្សសហប្រជាជាតិ ជាជំហានសំខាន់មួយដែលគួរតែទទួលយកដោយរដ្ឋាភិបាលនៅឯមហាសន្និបាតក្រុងស៊ឺណែវ»។
លោក Robertson បន្ថែមថា លោកចង់ឃើញសហគមន៍អន្តរជាតិចាត់វិធានការតឹងរឹងលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំពោះបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០១៨ ការបំបិទប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យស្ទើរតែទាំងស្រុង និងការរុកគួនអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអង្គការរបស់ពួកគេ។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កក្តា អ៊ន លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបកស្រាយរួចរាល់ហើយចំពោះការចោទប្រកាន់ដូចនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការអង្គការទាំង២៨ ទៅកាន់អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយថា កង្វល់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះ គឺជាការលើកឡើងដដែលៗ។
លោក កក្តា អ៊ន មានប្រសាសន៍ប្រាប់ វីអូឌី ថា៖ «វាមិនមែនជារបាយការណ៍ថ្មីទេដែលអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានធ្វើកន្លងមកនេះ។ របាយការណ៍នេះគ្រាន់តែជារបាយការណ៍ដដែលៗដែលគាត់សន្និដ្ឋានឡើងវិញ ហើយដាក់ជាថ្មីឡើងវិញ ទៅកាន់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅថ្ងៃខាងមុខ»។
លោកបន្ថែមថា កម្ពុជាបានត្រៀមរបាយការណ៍ និងមន្ត្រីទូតដើម្បីឆ្លើយបំភ្លឺអំពីបញ្ហាពាក់ព័ន្ធសិទិ្ធមនុស្សផ្សេងៗ ដែលអាចនឹងត្រូវបានលើកឡើងនៅឯមហាសន្និបាត UNHRC លើកទី៤២ ថ្ងៃខាងមុខរួចហើយ។
កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ សមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សា UNHRC មានទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក បានរំឭករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យវិលទៅស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ តាមរយៈការឈប់យាយីគណបក្សប្រឆាំង សង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ។
តបក្នុងកិច្ចប្រជុំកាលនោះដែរ ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កែវ រ៉េមី លើកឡើងថា កម្ពុជា ព្រមទទួលយករាល់ការផ្តល់យោបល់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្រប់សមាជិក ប៉ុន្តែ ជំទាស់ដាច់ខាតការប្រើប្រាស់សិទ្ធិមនុស្ស ធ្វើជាលេសដើម្បីជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសដទៃ៕
